بررسي عملكرد دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان در زمينه مصرف قرص‌هاي اكستازي بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي در سال 89

A Survey of the Use of Ecstasy Tablets in Students of Isfahan University of Medical Sciences Based on Health Belief Model

مقدمه: مصرف قرص‌هاي اكستازي در سطح جهان 70 درصد افزايش داشته است و در حال حاضر مصرف آن از هرويين و كوكايين بيشتر است. بررسي‌هاي انجام شده حاكي از آن است كه دانشجويان طبقه‌اي هستند كه بيش از ديگر گروه‌ها از قرص‌هاي اكستازي استفاده مي‌كنند و مصرف اكستازي در سال‌هاي اخير در ميان دانشجويان دانشگاه رشد صعودي داشته است. بنابراين، اين مطالعه با هدف تعيين عملكرد دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان در زمينه مصرف قرص‌هاي اكستازي بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي در سال 89 انجام گرفت. روش‌ها: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي- تحليلي است كه بر روي 267 نفر از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام گرفته است. ابزار گردآوري پرسش‌نامه‌اي روا و پايا مشتمل بر 3 قسمت (اطلاعات زمينه‌اي، اجزاي مدل اعتقاد بهداشتي و عملكرد) بوده است كه با رعايت نكات اخلاقي تكميل شده است. داده‌ها پس از جمع‌آوري با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 18 و آزمون‌هاي آماري 2?، t-test و Kruskal-Walis مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه ميانگين سني دانشجويان 61/1 ± 95/20 بود و (3/39) 105 مرد و (6/90) 242 مجرد بوده‌اند. (1/22) 59 نمونه‌ها قرص‌هاي اكستازي را ديده‌اند و (2/2) 6 افراد تاكنون از اين قرص‌ها استفاده كرده‌اند. ميانگين اجزاي مدل نيز به ترتيب شامل حساسيت درك شده 68/19 ± 75/72، شدت درك شده 96/16 ± 58/84، منافع درك شده 49/23 ± 43/80، موانع درك شده 53/18 ± 65/81 مي‌باشد. بين مصرف اكستازي با شدت درك شده و منافع درك شده رابطه معني‌داري وجود داشت (001/0 ? P) اما بين مصرف اكستازي با حساسيت درك شده و موانع درك شده رابطه معني‌داري وجود ندارد(076/0 = P و 554/0 = P). در مورد راهنماي به عمل نيز دانشجويان راديو و تلويزيون را مهم‌ترين راهنما مي‌دانستند. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج حاصله جهت پيش‌گيري از مصرف قرص‌هاي اكستازي در دانشجويان علوم پزشكي با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتي، بايد براي بالا بردن حساسيت درك شده تلاش كرد و همچنين از نقش راديو و تلويزيون نيز به عنوان مهم‌ترين راهنماي به عمل نبايد غافل شد.

Abstract Background: Use of ecstasy tablets has increased 70% worldwide and now its consumption is more than heroin and cocaine. Surveys show that students use ecstasy pills more than other groups. During recent years, the use ecstasy has increased in students. Thus, this study aimed to determine the practice of student of Isfahan University of Medical Sciences based on health belief model in 2011. Methods: This descriptive-analytical study was conducted on 267 students of Isfahan University of Medical Sciences. Data were collected by a validated and reliable questionnaire consisting of 3 parts, which were demographic information, H.B.M variables, and practice. Finally, descriptive analysis, chi-square, t-test and Kruskal-Wallis were used to analyze data. Finding: The mean age of the participants was 20.95 ± 1.61, 39.3% of them were men and 90.6% were single. 22.1% of students have seen ecstasy pills and 2.2% of them have used these pills. The mean scores of H.B.M variables were, perceived susceptibility 72.75 ± 19.68, perceived severity 84/58 ± 16/96, perceived benefits 80.43 ± 23.49, and perceived barriers 81.65 ± 18.53. There were no significant differences between the H.B.M variables and sex (p > 0.05). Moreover, television was the most important source of information and most important tool for teaching students about Ecstasy. Conclusions: Considering the mean of H.B.M variables and the amount of use of ecstasy (2.2% of students) in this group, it seems that educational programs based on the Health Belief Model are effective in decreasing the use of ecstasy tablets.