بررسي كمي و كيفي زباله‌هاي دندان‌پزشكي شهر قزوين

A Quantitative and Qualitative Survey of Dental Wastes in Qazvin, Iran

مقدمه: با توجه به اين كه اولين قدم در مديريت مواد زايد دندان‌پزشكي شناسايي و طبقه‌بندي اين مواد مي‌باشد، از اين رو در اين مطالعه، زباله‌هاي دندان‌پزشكي شهر قزوين از نظر كمي و كيفي در دو بخش خصوصي و دولتي در سه ماهه اول سال 2009 مورد بررسي قرار گرفت. روش‌ها: به منظور تحقق اهداف اين مطالعه، مراكز دندان‌پزشكي موجود در شهر قزوين به دو گروه عمومي و خصوصي تقسيم‌بندي شد و از بين 32 مركز عمومي و 98 مركز خصوصي تعداد 10 مركز دولتي و 40 مركز خصوصي به صورت تصادفي انتخاب شد. با توجه به مطالعات انجام شده قبلي در زمينه زباله‌هاي دندان‌پزشكي، اين مواد به 6 گروه (وسايل آلوده، نسج بيمار، وسايل نوك‌تيز و برنده، مواد مصرفي، مواد شيميايي و مواد دندان‌پزشكي) تقسيم‌بندي شد. سپس اطلاعات به دست آمده توسط نرم‌افزار Excel مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: تجزيه و تحليل‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد كه در مراكز خصوصي 12 درصد از زايدات توليدي مربوط به وسايل آلوده، 1 درصد مربوط به نسج بيمار، 36 درصد مربوط به وسايل نوك‌تيز و برنده، 51 درصد مربوط به وسايل مصرفي و مقدار نسبي مواد دندان‌پزشكي و مواد شيميايي بسيار ناچيز مي‌باشد. در مراكز دولتي 13 درصد مواد زايد مربوط به وسايل آلوده، 8 درصد مربوط به نسج بيمار، 13 درصد مربوط به وسايل نوك‌تيز و برنده، 66 درصد مربوط به وسايل مصرفي و مقدار مواد دندان‌پزشكي و مواد شيميايي صفر بود. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج به دست آمده، مشخص شد كه بين وضعيت كمي و كيفي زباله‌هاي دندان‌پزشكي در مراكز خصوصي و عمومي رابطه معني‌دار وجود دارد. از اين رو به منظور بهبود روند مديريت پسماندهاي بيمارستاني شهر قزوين جهت مديريت زباله‌هاي دندان‌پزشكي بايستي تمهيدات لازم از سوي دانشگاه علوم پزشكي، سازمان‌هاي بازيافت و شهرداري قزوين به منظور جمع‌آوري و دفع اين مواد به صورت مجزا در نظر گرفته شود.

Abstract Background: Considering that the first step of dental waste management is identification and classification of these wastes, the current study analyzed the dental wastes of Qazvin, Iran, with respect to the quantity and quality in the public and private centers in the spring of 2009. Methods: In this study, the dentistry centers of Qazvin province were split into two groups of public and private centers and from the 32 public centers and 98 private centers, 10 public centers and 40 private centers were selected. Considering the previous studies about dental waste, these wastes were divided into 6 groups (polluted equipments, infected tissues, sharp objects and blades, consumptive material, chemicals, and dental material). The data were analyzed with Microsoft Excel software. Findings: The analyses show that the content of private centers is 12% polluted equipment, 1% infectious tissues, 36% blades, 51% consumptive equipments, and dental materials and chemicals were insignificant. In the public centers 13% of wastes were polluted equipments, 8% infected tissues, 13% blades, 66% consumptive equipments, and dental materials and chemicals were negligible. Conclusion: This study showed that dental wastes in public and private centers have a meaningful correlation. For improving dental waste management, the Qazvin University of Medical Sciences and municipality and other responsible organizations should collect and dispose these wastes separately. Furthermore, the deficiency in the collection and disposal of dental wastes, such as shortage of equipment and deficiency of cooperation between organizations should be further analyzed.