اثر عصاره متانولي مريم نخودي شرقي بر شاخص تنش اكسايشي و سطح سرمي‌آنزيم‌هاي عملكردي كبد در موش هاي صحرايي مبتلا به ديابت تجربي

The effect of Teucrium Orientale on Oxidative Stress marker and Liver Function Enzymes in Streptozotocin-Induced Diabetic Rats

چكيده زمينه و هدف: ديابت بيماري مزمني است كه با كاهش ترشح انسولين ناشي از اختلال در عملكرد سلول بتا در پانكراس يا افزايش مقاومت به انسولين مشخص مي شود. هدف اين مطالعه بررسي اثر عصاره متانولي مريم نخودي شرقي بر شاخص تنش اكسايشي و سطح سرمي آنزيم‌هاي عملكردي كبد در موش‌هاي صحرايي مبتلا به ديابت تجربي بود. روش بررسي: اين مطالعه تجربي بر روي 32 سر موش صحرايي نر سفيد با وزن متوسط 240ـ200 گرم به طور تصادفي در چهار گروه هشت تايي، كنترل (رت هاي نرمال)، ديابتي (تزريق يك دوز 60 ميلي گرم بر كيلو گرم استرپتوزوتوسين به صورت داخل صفاقي و بدون دريافت عصاره)، تيمار سالم ( رت هاي سالم همراه با دريافت روزانه عصاره با دوز 200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به روش گاواژ) و تيمار ديابتي (تزريق يك دوز 60 ميلي گرم بر كيلوگرم استرپتوزوتوسين به صورت داخل صفاقي و دريافت روزانه عصاره با دوز 200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن به روش گاواژ) قرار گرفتند، انجام شد. در پايان دوره تيمار21 روزه، خونگيري از حيوانات و نمونه برداري از بافت كبد آن ها انجام شد. سرانجام ميزان گلوكز خون، غلظت مالون دي آلدهيد بافت كبد و آنزيم هاي كبدي تمامي‌گروه ها اندازه‌ گيري شدند. داده‌ها با آزمون آماري تحليل واريانس يك طرفه تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: با مصرف عصاره مريم نخودي شرقي، غلظت سرمي ‌گلوكز در گروه هاي ديابتي تيمار شده نسبت به گروه كنترل ديابتي به طور معني داري كاهش يافت(01/0p < ). كاهش معني داري در سطح مالون دي‌آلدهيد بافت كبد گروه ديابتي تيمار شده نسبت به گروه ديابتي مشاهده شد(05/0p < ). كاهش معني‌دار در فعالييت AST و ALTغلظت در گروه ديابتي تيمار شده نسبت به گروه كنترل ديابتي نيز مشاهده شد(001/0p < ). نتيجه‌گيري: آنزيم‌هاي كبدي عصاره متانولي مريم نخودي شرقي داراي خواص ضد ديابتي بوده و بنابر اين احتمالاً در حفاظت از بافت كبد در مقابل آسيب هاي استرس اكسيداتيو ناشي از ديابت القا شده با استرپتوزوتوسين مفيد مي‌باشد.

Background & aim: Diabetes is a chronic disease caused with decreased insulin secretion in beta-cell dysfunction of pancreatic or an increase in insulin resistance. The aim of this study was to investigate the effects of methanol extract of Teucrium orientale on blood glucose and liver damage markers in streptozotocin diabetic rats. Methods: In this experimental research 32 male albino Wistar rats, with body weights of 200–240g were randomly allocated into four groups of 8 rats in each. Groups included: control (normal rats), diabetic rats (received STZ in single dose 60 mg/kg bw, intraperitoneal way and without receive extract), treated normal rats (received T. orientale 200 mg/kg bw, oral gavage) and diabetic treated rats (received STZ in single dose 60 mg/kg bw, intraperitoneal way and received T. orientale 200 mg/kg bw, oral gavage). After 21 days, blood glucose, (MDA) in liver and the activity of the liver enzymes (ALT ،AST،ALP (were evaluated. The collected data were analyzed using SPSS software via the one-way ANOVA. Resulths: This study demonstrated that serum levels of glucose in T. orientale treated diabetic group (222 ± 9.8) were significantly lower than diabetic rats (572 ± 8) (P < 0.01). The MDA level in T. orientale treated diabetic group (1.01 ± 0.04) was significantly decreased in comparison to diabetic rats (1.25± 0.54) (P < 0.05). The ALT, AST and ALP levels in T. orientale treated diabetic group were significantly decreased compared to diabetic rats (P < 0.01). Conclusion: The results of this study showed that methanol extract of T. orientale had antidiabetic effects and consequently might have alleviated the liver damage caused by streptozotocin-induced diabetes mellitus. Key words: Diabetes, Teucrium orientale, Liver enzymes, streptozotocin