تحليل كيفي بسترها، دلايل و پيامد هاي گردشگري به شيوه ي نظريه ي زمينه اي(مطالعه ي موردي: گردشگران شهر سنندج)

Qualitative Analysis of Contexts/Obstacles, Reasons and Consequences of Tourism, Based on Grounded Theory(Case Study: Tourism in Sanandaj

پژوهش حاضر تلاشي است براي مطالعه‌ي كيفي بسترها/ موانع، دلايل و پيامد هاي گردشگري با تاكيد بر گردشگران داخلي شهر سنندج. براي تحليل اين مسيله از روش كيفي نظريه زمينه اي استفاده شده است. ميدان مطالعه، كل گردشگران داخلي اي است كه در بهار و تابستان 1392 از شهر سنندج ديدن كرده اند. نمونه گيري تحقيق به شيوه نمونه گيري نظري-هدفمند است، بدين معنا كه در انتخاب مصاحبه شوندگان دو ملاك «رسيدن به نقطه اشباع نظري» و «تنوع» مبناي كار بوده اند. نتايج نشان مي دهد كه پديده گردشگري در شهر سنندج به دليل وجود برخي زمينه هاي عيني/ساختاري (جاذبه‌هاي طبيعي، بازارهاي مرزي) و نيز بسترهاي فرهنگي/ تعاملي (ميراث تاريخي متفاوت، فرهنگِ بوميِ پذيرنده) از قابليت توسعه بالايي برخوردار است، اما درعين حال با يك سري موانع روبرو است، هم موانع توسعه اي/ ساختاري (ضعف زيرساخت هاي ارتباطي، نقص سازوكارهاي فني و مديريتي، مهيا نبودن امكانات جذب گردشگر) و هم موانع ذهني (سيطره گفتمان امنيت). هم چنين يافته ها حاكي از آن است كه گردشگران بنا به دلايل و انگيزه هاي مختلفي به شهر سنندج سفر مي كنند كه از انگيزه هاي رهايي بخشي (گذراندن اوقات فراغت، سفر/ تفريح خانوادگي، طبيعت گردي) و انگيزه هاي تعاملي (آشنايي با ويژگي هاي فرهنگي/قومي، ايران-گردي) تا انگيزه ها و دلايل ابزاري (خريد كالاهاي خارجي) را دربر مي گيرد. و نيز اين كه از نگاه گردشگران، پديده گردشگري مي تواند واجد پيامدها و نتايجي فرهنگي (گسترش تعاملات بين قومي، رشد توانش هاي ارتباطي، تقويت گفتگوي من/ ديگري)، سياسي (امكان تحقق مطالبات قومي، تقويت همبستگي ملي)، اقتصادي (ايجاد اشتغال در بخش گردشگري، ارتقاي استانداردهاي زندگي، توسعه زيرساخت هاي صنعتي و ارتباطاتي) و زيست محيطي (محافظت از منابع طبيعي، افزايش آگاهي هاي زيست محيطي، بهبود مديريت ضايعات) براي شهر سنندج و كل منطقه باشد.

Introduction This research is an attempt to study the contexts/obstacles, reasons and consequences of tourism in Sanandaj by way of a qualitative analysis. To gain this aim, we have used the grounded theory. Grounded theory is generally used to study social phenomena which could not be surveyed through quantitative analysis because of their multi-layered symbolic meaningful aspects. Here the purpose of the research is to interpret the experiences, reasons and practices of the population.