تاملي بر كاركردهاي امر به معروف و نهي از منكر از منظر جرم شناسي پيشگيرانه

A deliberation on order to good and prohibiting of evil in preventional criminology perspective

امر به معروف و نهي از منكر، از فرايض ديني و نهادهاي حقوقي اسلامي است كه به صورت همراه و همزاد يكديگر استعمال و تاكيد شده اند. در واقع؛ اين نهاد، متشكّل از دو بُعد رفتاري است كه اقتران عملي داشته و هدف مشتركي را كه همانا تنقيح و پالايش رفتارهاي عمومي و تحكيم آنها بر پايه ارزشهاي اجتماعي و اسلامي و عدم دستيازي به نقض اين ارزشها از طريق سيستم خودپايش يا نظارت همگاني است، دنبال و تعقيب مي‌كنند. كاركرد پيشگيرانه اين نهاد در رابطه با عدم تخطّي از هنجارهاي كيفري، اجتماعي و اخلاقي – ديني، مهم‌ترين بخش و بافت آن را تشكيل مي‌دهد كه از منظر حقوق پيشگيري و جرم شناسي پيشگيرانه، به مثابه ابزاري در راستاي پيشگري اجتماعي به شمار مي‌آيد. اين جستار، با تمركز بر مقوله امر به معروف و نهي از منكر به منزله رهگذري پيشگيرانه از وقوع هرگونه بزه در فرايند اجتماعي، به دنبال تببين جايگاه پيشگيرانه آن و توضيح نقش نخستين اين مقوله در پيدايي و پديداري آن مي‌باشد.

Order to good and prohibiting of evil (Amre be maarof va nahi az monkar) is one of religious commands and Islamic legal institutions which were always used one another. Indeed, this institution consists of behavioral dimensions which correspond together in practice and follow a purpose in which they refine public behaviors and their strengthening on social (and Islamic) values and never violating them by self-refine system or remote control. In fact, its preventional function in relation to lake of violating of social, religious, ethical and criminal norms constitutes the most significant part of it that is taken into account as an instrument in order to social prevention in preventional criminology perspective. This article, with focus on manner of order to good and prohibiting of evil as a preventional way of any crimes in social process tries to explanation of its preventional place and to make obvious its first role.