دنياگريزي در شعر ناصر خسرو و ابوالعتاهيه

Hermitry in Naserkhosrow and Abolatahiyeh’s Poetry

دنياگريزي، از مضامين عمده در شعر و ادب فارسي و عربي است كه از بن مايه‌هاي شعر زهد و تحقيق (قرن دوم هجري) ابوالعتاهيه، شاعر قرن دوم و سوم هجري است. شايد بتوان گفت در سير تكامل شعر زهد و تحقيق ادب فارسي، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنايي است. هدف از اين تحقيق، پيدا كردن نقاط مشترك اين دو شاعر مانند بسامد بالاي مضمون در شعر، وابستگي به دربار و مهجور شدن‌شان مي‌باشد. تصاويري كه از دنيا در ذهن و انديشه ناصرخسرو و ابوالعتاهيه وجود دارد؛ از طريق واژگان به خوبي منتقل شده است. اين تصاوير، چهره حقيقي آنان را نشان مي‌دهد. تصوير ابوالعتاهيه از دنيا، ترسيم زشت و ناخوشايند نيست و حتي گاهي نگاه حكيمانه دارد. در انتها بايد گفت هر دو شاعر توصيه‌هاي بسياري بر ترك دنيا و تمايلات دنيوي ارايه داده‌اند. دليل عمده هر دو ناپايداري و گذرندگي دنياست.

Hermitry is one of the major contents of the Persian and Arabic poetry and literature that is among major themes in the Aboatahiyeh’s poetry of abstention and research,who is the poet of 2th and 3th century A.H. It might be true that in the development of asceticism and research poetry in the Persian literature, Naserkhosrou is the first poet and Sanaee is the highest one. The purpose of the present paper is to find common points of these two poets such as highly frequent contents, connection with the court and their abandonments.World images that exist in the minds of Naserkhosrou and Aboatahiyeh are well expressed through lexicons.These images represent their real characters. Mental pictures depicted by Aboatahiyeh are not ugly and unfavorable; however, they are sometimes philosophical. Finally, it should be said that both poets have many recommendations for staying away from material world. The main reason of both poets is the same; namely, instability and temporariness of the world.