تجزيه ژنتيكي صفات مرتبط با عملكرد و زودرسي در نه لاين گوجه فرنگي (Lycopersicon esculentum Mill.) با استفاده از تلاقي داي آلل

Genetic Analysis of Traits Associated with Yield and Earliness in Nine Tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) Lines Using Diallel Crossing Method

به منظور بررسي تركيب پذيري نه لاين گوجه‌فرنگي به روش داي‌آلل كامل، در آزمايشي بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار و چهار بوته در هر تكرار، صفات مرتبط با عملكرد و زودرسي مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزيه و تحليل داده‌ها بر اساس روش هيمن و گريفينگ با استفاده از نرم‌افزار داي‌آلل (Diallel) انجام شد. براي همه صفات مرتبط با عملكرد و زودرسي تفاوت معني‌داري بين ژنوتيپ‌ها مشاهده شد. اثرهاي توام افزايشي و غير افزايشي در كليه صفات به جز صفت تعداد ميوه در بوته وجود داشت. در بين تمامي صفات مورد مطالعه صفت تعداد روز از جوانه‌زني بذر تا ظهور اولين گل‌آذين، بيشترين مقدار هتروزيس را با علامت مثبت و در جهت زودرسي محصول نشان داد. لاين Prg با كوچك‌ترين مقدار تركيب پذيري عمومي در صفات تعداد روز از جوانه‌زني تا ظهور اولين گل‌آذين و تعداد روز از جوانه‌زني تا اولين رنگ‌گيري ميوه، در تلاقي با ساير لاين‌ها باعث زودرسي هيبريدها شد. لاين Mb3 با داشتن بالاترين تركيب‌پذيري عمومي در صفات مرتبط با عملكرد، به عنوان بهترين والد براي افزايش عملكرد شناسايي شد. پنج هيبريد برتر از نظر صفات عملكرد و زودرسي محصول، شامل Supc×Ptk، Pte12×Ptk، Mb3×Vfj، Supl44×Csh74 و Sps×Csh74 بودند.

A study was conducted on a 9×9 full diallel set of tomato to find out the extent combining ability for yield and earliness characters by randomized complete block design with three replications and four plants for each replication. The analysis was done according to Hayman and Griffing methods using Diallel software. Significant differences among genotypes were found for all of traits. Highly significant variation due to general combining ability (GCA) as well as specific combining ability (SCA) indicated the importance of additive and non-additive types of gene action in inheritance of all characters except number of fruits per palnts.The heterosis showed a positive response to earliness in number of days to first flowering. The Prg genotype with the lowest GCA among all parents, had the most effect in earliness and the Mb3 genotype with the highest GCA had the most effect on yield components. Cross combinations Supc × Ptk, Pte × Ptk, Mb3 × Vfj, Supl44 × Csh74 and Sps × Csh74 were five best specific combiners for yield components and earliness