معرفي كتاب: برنامه‌ريزي پابرجا براي يك قرن؛ رويكردي نو در برنامه‌ريزي استراتژيك براي صد سال آينده

با شتاب‌گيري تغييرات فن‌آوري از يك سو و تحولات سياسي غير منتظره همچون پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي و پس از آن فروپاشي بلوك شرق از سوي ديگر، پيش‌بيني آينده‌هاي دور با استفاده از روشهاي سنّتي آينده پژوهي تقريباً غير ممكن شده است. در شرايط فعلي، آينده جهان به ويژه در افقهاي 30، 50 و 100ساله، آبستن رويدادهاي غير منتظره و غافل‌گير كننده بسياري است. واضح است كه هر چه برشتاب تغييرات جهاني افزوده شود، امكان پيش‌بيني آينده‌هاي جهان در دراز مدت نيز كاهش مي‌يابد. هر جا كه آينده غير قابل پيش‌بيني باشد، اصطلاحاً گفته مي‌شودكه آينده با عدم قطعيت همراه است. عدم قطعيت مي‌تواند كم و زياد داشته باشد؛ اما عقيده عمومي آينده پژوهان معاصر بر اين است كه آينده دراز مدت با عدم قطعيت عميق همراه است. اين بدان معناست كه آينده، آبستن رويدادهاي غير منتظره و غافل‌گير كننده خواهد بود. اگر آينده، به ويژه آينده دراز مدت، تا اين حد غير قابل پيش‌بيني است، پس برنامه‌ريزي استراتژيك براي20،30، 50 و 100 سال آينده چه معنايي دارد؟ آيا واقعاً دوران برنامه‌ريزي‌ استراتژيك به پايان آمده و ملتها، نيروهاي مسلّح و بنگاهها بايد به برنامه‌ريزي‌هاي مقطعي / تاكتيكي در افقهاي كوتاه مدت(چند ساله) بسنده كنند؟ از آن جا كه كار آمدي ملتها، نيروهاي مسلّح و بنگاههاي مهم و بزرگ با برنامه‌ريزي استراتژيك عجين شده است، عقل سليم نمي‌پذيرد كه عصر برنامه‌ريزي استراتژيك به سر رسيده باشد. با اين همه، آشكارا بايد اعراف كنيم كه با يك مشكل پيچيده روبه‌رو شده‌ايم: ضرورت برنامه‌ريزي استراتژيك را لمس مي‌كنيم، اما چون قادر به پيش‌بيني آينده دراز مدت نيستيم، از عهده برنامه‌ريزي استراتژيك بر نمي‌آييم. در مقابل اين مشكل چه بايد كرد؟ سياستگذاري و برنامه‌ريزي پابرجا پاسخي به اين مشكل است. به نظر مي‌رسد توانايي استدلال نظام‌مند انسان درباره آينده دراز مدت به كمك روشهايي تحليلي نويني كه در سايه توانمندي رايانه‌هاي مدرن ميسر شده است، به شدت متحول خواهد شد. دنياي ما با گذارهاي سريع و بالقوه عميقي روبه‌روست كه نيروي پيشران آنها تغييرات اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و فن‌آورانه است.