بررسي اثرات آموزش عالي بر رشد اقتصادي كشور؛ تلفيق الگوهاي سيستم ديناميكي و الگوهاي اقتصادسنجي

An Investigation of Higher Education Effects on Economic Growth in Iran

تخصيص بهينه نيروي انساني داراي تحصيلات دانشگاهي در بين بخش هاي اقتصادي مي تواند به رشد بيشتر ارزش افزوده اي كشاورزي و صنعت و افزايش بيشتر رشد اقتصادي منجر شود. اگرچه همواره مباحثي در خصوص تاثير سرمايه انساني و شاغلان داراي تحصيلات دانشگاهي بر رشد اقتصادي مطرح مي شود، ولي هماهنگي ميان رشته تحصيلي و نوع شغل از اهميت ويژه اي برخوردار است. داده هاي آماري نشان مي دهد كه در حدود 5/6 درصد از شاغلان داراي مدرك كشاورزي در بخش كشاورزي شاغل هستند و بقيه در بخش هاي صنعت و خدمات فعاليت مي كنند. همچنين، 13 درصد از شاغلان داراي مدرك مهندسي در بخش صنعت فعاليت مي كنند. نتايجي كه با استفاده از الگوي سيستم ديناميكي و الگوي اقتصادسنجي به دست آمده، نشان مي دهد: اول، سرمايه انساني تاثير مثبت و معناداري بر رشد اقتصادي دارد ولي تاثير آن به علت اينكه فارغ التحصيلان دانشگاه ها در بيشتر موارد فعاليت هاي غيرمرتبط با رشته تخصصي خود انجام مي دهند، ناچيز است. دوم، در صورتي كه تمام فارغ التحصيلان شاغل دانشگاهي، در بخش هاي تخصصي خود شاغل شوند، بهره وري نيروي كار بخش مربوطه افزايش مي يابد. سوم، تاثير فارغ التحصيلان دانشگاه ها نسبت به مقاطع ابتدايي به راهنمايي و متوسطه بر سرمايه انساني و رشد اقتصادي بيشتر است. لذا توجه بيشتر براي افزايش كارايي فارغ التحصيلان دانشگاه ها و همچنين تخصصي شدن فعاليت هاي فارغ التحصيلان دانشگاهي از اهميت وي‍ژه اي برخوردار است.

Human resource allocation is one of the most important factor which can affect on value added creation in various sector. In this paper based on a dynamic model, we will test the relationship between human capital and economic growth in Iran. Our findings show that such relation is weak because of mismatching between jobs and education field basicly. This matter leads us to a reality which means omission of this inefficiency source can enhands the labor productivity and increase economic growth. Other results confirm that high education labor force has positive effects than low level education (primary and high school) on different sectors value added. So, authorities should consider more on higher education labor force in their planning and polices.