مكانيابي سايت هاي اسكان موقت با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP)؛ مطالعه موردي منطقه 16 تهران

Optimal Locations of Temporary Housing Sites Using a Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP), the Case Study of Region 16 of Tehran

اسكان موقت به عنوان يكي از متداول ترين شـيوه هاي تامين مسكن افـراد بي خانمان به حساب مي آيد كه در چرخه تامين سرپناه پس از سانحه، بلافاصله پس از تامين سرپناه اضطراري و پيش از عمليات بازسازي مطرح مي گردد. اين شيوه از سكونت گرچه در يك برهه زماني خاص مطرح شده و با گذر زمان كاركرد اصلي خود را از دست مي دهد، اما فرآيند مكان گزيني آن بسيار حايز اهميت مي باشد. اين مقاله كه با هدف مكانيابي سايت هاي اسكان موقت در منطقه 16 تهران تدوين گرديده است در ابتدا با بررسي و مطالعه ادبيات مسكن و سكونتگاه موقت، 24 شاخص تاثيرگذار بر مكانيابي سايت هاي اسكان موقت را شناسايي نموده و ضرايب اهميت هر يك از اين 24 شاخص را با بهره گيري از فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP) مورد سنجش قرار داده است. و سپس از طريق همپوشاني لايه هاي اطلاعاتي (Overlay) و اعمال اين ضرايب در محيط نرم افزار GIS مرجح ترين مكان ها را متناسب با هدف، شناسايي نموده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه از ميان شاخص هاي مطالعه شده؛ 5 شاخص مالكيت، مدت زمان بهره برداري از فضا به عنوان اسكان موقت، دسترسي به شريان هاي اصلي، دسترسي به شبكه گاز و كاربري وضع موجود بيشترين و 3 شاخص ميزان مجاورت با حريم معابر و محورهاي ارتباطي، دوري از آلاينده هاي صوتي و مراكز جمع آوري زباله كمترين ميزان اهميت را در فرآيند گزينش مكان براي سكونت دهي افراد بي خانمان در حوزه تصميم گيري از منظر برنامه ريزان به خود اختصاص مي دهند، در ضمن باتوجه به روش و شاخص هاي گزينش شده، دو بوستان بعثت و بهمن مناسب ترين مكان براي استقرار سايت هاي اسكان موقت شناسايي گرديده اند.

Temporary housing is considered as one of the most common ways to provide housing for homeless people that providing shelter after disaster, immediately after providing emergency shelter and pre-reconstruction is forwarded. Although this method of was residence considered at a specific time period and it will lose its original function during the time, but the process of location is very important. The main goal of the paper is the location of temporary housing in region 16 of Tehran. The theoretical foundations of temporary housing and habitat were initially studied and then some 24 index for examining of temporary housing sites was identified. Significance coefficient of each the 24 indicators have been considered using Fuzzy Analytic Hierarchy Process (FAHP), and then the overlapping layers data have been identified and the coefficients in the GIS software environment were applied. The results of findings show that among the indicators studied; five indicators including ownership, the time use of space as temporary housing, adjacence to the passageways and road networks, adjacence to gas networks and the present land use were the most important variables, and three indicators including adjacent to passageways and road networks boundary, being away from sound pollution and waste collection centers had the lowest importance in the process of selecting locations for habitation for homeless people. In addition, the Beesat and Farvardin parks have been identified as the most appropriate locations for establishing the temporary housing sites according to the method and the selected indicators.