اثر آللوپاتي درمنه كوهي بر خصوصيات جوانه زني بذر گـونه هاي علف باغ و علف بره

Allelopathic effects of Artemisia aucheri on seed germination properties of Festuca arundinacea Schreb and Dactylis glomerata

آللوپاتي به اثر متقابل گياهان توسط مواد شيميايي آزاد شده آنها بر يكديگر گفته مي شود. تركيبات آللوپاتيك در تنوع زيستي و توانايي توليد اكوسيستم ها نقش مهمي بر عهده دارد. اثر آللوپاتي گياهان بر يكديگر يكي از دغـــــدغه هاي مهم در اصلاح و احياي مراتع كشور بوده كه در امر مرتعكاري كمتر مورد توجه قرار گرفته است. گونه درمنه كوهي (Artemisia aucheri) از جمله گياهاني است كه به لحاظ داشتن تركيبات شيميايي مختلف مي تواند از ويژگي آللوپاتيك برخوردار باشد. بر همين اساس با توجه به غالبيت اين گونه در مراتع منطقه چهار باغ استان گلستان و وجود گونه خوشخوراك علف بره (Festuca arundinacea) و علف باغ (Dactylis glomerata) در مناطق مجاور اين مراتع كه مورد استفاده دام قرار مي گيرند، امكان استفاده از گونه مذكور در مراتع مربوطه مورد آزمايش قرار گفت. براي اين منظور از پودر اندام هاي هوايي (برگ، ساقه و بذر)گياه درمنه كوهي، كه در اواخر آبان ماه (زمان گل دهي) از منطقه مورد مطالعه جمع آوري شده بود، عصاره هايي با غلظت هاي 20، 40، 60، 80 و 100 درصد تهيه شد. همچنين تيماري به عنوان شاهد (آب مقطر) نيز در نظر گرفته شد. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با شش تيمار و چهار تكرار در شرايط آزمايشگاهي اجرا گرديد. نتايج آناليز واريانس نشان داد كه تيمارهاي عصاره درمنه كوهي بر درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني، طول ريشه چه، طول ساقه چه و بنيه بذر علف بره اثر معني داري دارند. مقايسه ميانگين شاخص ها نشان داد كه با افزايش تيمارهاي عصاره درمنه كوهي، درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني، طول ساقه چه و طول ريشه چه بذر گونه هاي علف باغ و علف بره كاهش يافتند.

Allelopathic compounds display an important role in biodiversity, stability and ability of ecosystems production. This phenomenon that has not been considered in range improvement is of important concerns in restoration of rangelands. Artemisia aucheri due to having chemical properties may contain allelochemical components. In this study, allelopathic effect of mentioned species was tested on Festuca arundinacea and Dactylis glomerata of seed germination. To do so, aerial part powder of Artemisia aucheri (stem, leaf and seed) collected from habitats in flowering stage (end of November). Also a control treatment (distilled water) was used. A completely randomised design was carried out using six treatments and four replications in laboratory. Results showed a significant effect of aqueous extract of Artemisia aucheri on seed germination indices. The percentage of germination, seed germination rate and plumule and radicle length, and seed vigor of Festuca arundinacea, and Dactylis glomerata significantly reduced under aqueous extract of Artemisia aucheri.