تپه سرقلعه: شواهدي از سفال اوروك در استان كردستان و ارتباط آن با مسيرهاي ارتباطي بين النهرين

Tepe Sarghal’eh: the Evidence of Uruk Pottery in Kurdistan Province and its Relation with Routes of Iran to Mesopotamia

در اين مقاله به معرفي تپه سرقلعه واقع در شهرستان سروآباد استان كردستان پرداخته شده و يافته هاي سطحي حاصل از بررسي آن مورد بحث قرار گرفته است. اين بررسي در راستاي شناسايي منطقه در حين كاوش يكي از محوطه هاي داخل شهر سروآباد صورت گرفت. اين تپه در بررسي‌هاي پيشين شناسايي و ثبت شده بود ودر اين بررسي سعي شد داده هاي كامل و جامعي گردآوري شود. سفال‌هاي بدست آمده از آن نشانگر تعلق اين تپه به دوران مس و سنگ جديد و دوره ايلخاني است. به نظر مي رسد كه بخش عظيمي از بقاياي فرهنگي آن،مربوط به آثار دوره ي مس و سنگ بوده و يافته هاي دوره ايلخاني آن بسيار ضعيف و پراكنده است. آنچه يافته هاي اين تپه را قابل توجه ساخته، بدست آمدن سفال اوروكي در استان كردستان است. بدست آمدن اين سفال در تپه سرقلعه نشانگر اهميت آن به لحاظ قرارگيري در مسير ارتباطي آن با بين‌النهرين و نيز نفوذ بين‌النهرين به اين منطقه در دوره اوروك است. براساس شواهد موجود، قرارگيري اين محوطه در مسير ارتباطي ايران و بين النهرين نقش زيادي را در توسعه تپه ايفا كرده است. واژگان كليدي: مس و سنگ جديد، سفال اوروك، تپه سرقلعه، سروآباد، استان كردستان

Abstract In the present paper, Tepe Sarghal’eh and its surface fingings have been studied. This survey coincided with excavation of one of the sites in the region. The site had previously been identified. In this review we have tried to gather complete data. The discovered potsherds show this mound just belongs to late Chalcolithic period and Il-Khanid (Mongol) dynasty. What makes this mound a remarkable one is the existence of first Uruk pottery samples in Kurdistan province. In other words, finding such potsherds in Sarghal’eh Tepe indicates the importance of this site – as it is located on the route to Mesopotamia – and the influence of Mesopotamia on this area, selecting appropriate places as well as the site size. Keywords: Late Chalcolithic, Uruk Pottery, Sarghal’eh Tepe, Sarv Abad, Kurdistan Province