ساختار مجمع كشورهاي صادركننده گاز: عدم تجانس اعضا و معيارهاي رتبه‌بندي آنها در اثرگذاري بر بازار گاز

The Structural of Gas Exporting Countries Forum: Heterogeneity of Member Countries and Criteria for Ranking Them Regarding Their Impacts on Gas Market

مجمع كشورهاي صادركننده گاز يكي از نهادهاي بين‏ دولتي است كه اثرگذاري آن بر آينده بازار گاز همواره مورد توجه بوده است. محور اصلي مطالعاتي كه عمدتاً توسط كارشناسان كشورهاي مصرف‏كننده گاز انجام شده است ارزيابي و سنجش تاثير اين مجمع بر قيمت گاز طبيعي در بازارهاي اصلي مصرف مي‏باشد. متاسفانه مسيله تجانس يا عدم‌تجانس اعضا و نقشي كه اين مسيله مي‌تواند در توفيق خط‌مشي‏ها و اهداف اين سازمان ايفا كند كمتر مورد توجه قرار گرفته است. در اين مقاله، نخست عدم‌تجانس اعضا را نشان داده‌ايم و سپس به كمك شاخص‌هايي مناسب، به رتبه‏بندي كشورهاي عضو در اثرگذاري بر سياست‏ها و تحقق اهداف مجمع در كوتاه‏مدت، ميان‏مدت و بلندمدت پرداخته‌ايم. بر اساس شاخص‏هاي معرفي شده مي‌توان نتيجه گرفت كه روسيه، قطر و الجزاير كشورهاي هستند كه مهمترين نقش را در اثرگذاري بر سياست‏هاي مجمع در كوتاه‏مدت و ميان‌مدت ايفا مي‏كنند در حالي كه كشورهاي روسيه، قطر و ايران به ترتيب سه عضو موثر در سياست‏هاي بلندمدت مجمع مي‏باشند.

Gas Exporting Counties Forum (GECF) in an inter-governmental institution, whose impact on gas market has always been a topical issue. The main body of research work done in this regard, which has been carried out mainly by experts in consuming countries, is centered around the analysis of GECF’s impact on natural gas price in consuming markets. Unfortunately the question of homogeneity or heterogeneity of the member countries and the role which this question may play in the success of strategies and objectives of this organization has been left unattended. In this paper, we have first demonstrated the heterogeneity of member countries and then by using defined appropriate indices, member countries are ranked according to their impacts on policies and the realization of GECF’s objectives in the short, medium and long terms. The paper concludes, according to our defined criteria, that Russia, Qatar and Algeria are member countries with highest impact on GECF’s policies in the short and medium term, while Russia, Qatar and Iran are the three influential member countries regarding GECF’s long term policies.