شيوه بسيج نظامي كشور شوروي(سابق)

قبل از بيان شيوه كلي بسيج كشور شوروي سابق، قابل ذكر است كه در اين كشور سازماني به نام سازمان دفاع سرزميني وجود داشته كه داراي تشكيلات و دستگاه اداري نسبتاً خوبي بود كه از طريق آن ارتش شوروي( وزارت دفاع) با وجود وسعت عظيم كشور، نژاد، اقوام مختلف و محدوديت وسايل حمل و نقل، ميزان آمادگي دفاعي را كنترل مي نمود. اين سازمان دفاع سرزميني دركشور به نواحي مختلف نظامي تقسيم مي گرديد كه درآن زمان حدود 16 ناحيه نظامي درسرزمين شوروي وجود داشت، و نكته قابل توجه اين است كه ماموريت بسيج نيروها هم به عهده همين نواحي نظامي بود و تقريباً اين نواحي نظامي شبيه مناطق چندگانه سپاه در سالهاي آغازين انقلاب بوده است. در كشور شوروي بسيج در زمان جنگ، در دو مرحله صورت مي گرفت؛ البته گفتني است كه در اين صورت تشكيلات جداگانه اي به عنوان بسيج يا هر عنوان ديگري وجود نداشت، بلكه با يك رشته اقدامات و اجراي مراحلي، استعداد لازم نيرو و امكانات را براي دفاع آماده مي نمود، كه استعداد و سقف موجود در زمان ضرور و مشخصي، به وسيله كميته دفاعي مملكتي با توجه به منابع انساني تعيين مي گرديد. اينك به صور دوگانه بسيج در شوروي مي پردازيم.