مقايسه ميزان و منابع فشار رواني و رابطه آن با ويژگي‌هاي ‌جمعيت‌شناختي معلمان مدارس ‌عادي‌ و استثنايي

A Comparison of Teachersʹʹ Stress Rate and Resources and its Relationship with Teachersʹʹ Demographic Features

پژوهش حاضر بررسي و مقايسه ميزان فشار رواني، منابع فشار رواني و رابطه آن با ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي معلمان دبستان‌هاي عادي و استثنايي شهرستان اصفهان پرداخته است. جامعه آماري اين پژوهش، كليه معلمان دبستان‌هاي عادي و استثنايي است كه تعداد 150 نفر از معلمان دبستان‌هاي عادي و استثنايي به طور تصادفي (از هر جامعه 75 نفر) انتخاب گرديدند. جهت سنجش و مقايسه فشار رواني معلمان از پرسشنامه نشانه‌هاي فشار رواني كوپر (1983)، و براي تشخيص و شناسايي منابع عوامل فشار‌زاي آموزشگاهي و عوامل مرتبط با مدرسه از پرسشنامه كرياكو و ساتكليف (1978) استفاده شد. همچنين براي شناسايي منابع و عوامل فشارزاي اجتماعي از فهرست عوامل و وقايع استرس‌آفرين تهيه شده توسط هلمز ـ راهه و پيكل استفاده گرديده و اعتبار و روايي هر قسمت محاسبه شده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آماري تحليل واريانس چندگانه، تحليل رگرسيون و آزمون z فيشراستفاده گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه فرض اول مبني بر اين كه بين ميزان فشار رواني در معلمان دبستان‌هاي عادي و استثنايي تفاوت وجود دارد مورد تاييد قرار نگرفت. همچنين فرض دوم مبني بر اين كه بين ميزان فشار رواني معلمان دبستان‌هاي عادي و استثنايي با توجه به ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي و شغلي تفاوت وجود دارد نيز مورد تاييد قرار نگرفت، ولي فرضيه سوم مبني بر اين كه بين منابع فشارزاي شغلي و اجتماعي با ميزان فشار رواني در معلمان عادي و استثنايي رابطه وجود دارد تاييد گرديد (001/0p=), فرضيه چهارم مبني بر اين كه بين منابع فشارزاي شغلي (آموزشگاهي) و اجتماعي با ميزان فشار رواني در معلمان عادي و استثنايي تفاوت وجود دارد مورد تاييد قرار نگرفت

This research is a comparative investigation of the amount of stress, itʹs resources and their relationship with demographic characteristics of teachers at exceptional and normal schools of Isfahan city. The sample was randomly selected among the teachers in Normal and Exceptional schools, 75 subjects from each. The Cooper stress questionnaire (1983), The Kyriacou and Sutcliffe questionnaire, and Holmes- Rahe Rating scale were used respectively for; measurement and comparison of stress among teachers, diagnosis and identification of school stressors, and for identification of social stressful events. Multiple ANOVA, regression analysis, and Fisher `Z` tests were used as statistical measurement tools in this research. Results showed that: No significant difference in Experiencing Stress among teachers in Normal and Exceptional-Schools was observed. No significant difference was observed in the amount of stress of the two groups regarding their demographical and occupational characteristics. There isnʹt any significant difference between social and occupational stressors and Experiencing Stress in teachers. There is a significant difference between academic stressors and experiencing Stress in teachers (p=0/001) (both Normal and exceptional schools).