مفهوم‌‌سازي زندگي در زبان قرآن

The Conceptualizations of life in Quranic Language

مفهوم‌‌سازي زندگي در زبان قرآن شيرين پور‏ابراهيم تاريخ دريافت: 13/4/90 تاريخ تصويب: 18/10/91 چكيده يكي از حوزه‌هاي معني‌شناسي شناختي، مطالعات مربوط به استعاره شناختي است كه به نظريه استعاره مفهومي (نام) شهرت دارد. در اين مقاله، مفهوم‌سازي و ساختاربندي زندگي را در زبان قرآن و بر‏اساس نظريه استعاره مفهومي تحليل كرده‏ايم. پرسش‌هاي اصلي پژوهش، اين است كه مفهوم زندگي در زبان قرآن چگونه ساختاربندي شده است و هماهنگي و انسجام ارزش‏هاي قرآني و مفاهيم آن چگونه در نوع مفهوم‌سازي زندگي در زبان قرآن، موثر است. بررسي آيه‏هاي قرآني مرتبط با مفهوم زندگي، بيانگر آن است كه مفهوم زندگي در زبان قرآن، با استفاده از چند مفهوم مبدا، يعني سفر، بازي، خانه و كالا تجسم شده است؛ به‏طوري كه هر‏يك از اين مفاهيم مبدا، بر جنبه‌اي از مفهوم زندگي در‏حوزه مقصد، پرتو افكنده و با هم، جنبه‌هاي گوناگون زندگي را از‏منظر قرآن نمايان كرده است. در استعاره سفر، جنبه‏هاي كلي زندگي بشر ترسيم شده است؛ اما استعاره‌هاي بازي و كالا، ناپايداري و كم‌ارزشي زندگي را نشان مي‏دهند. در استعاره «زندگي خانه است»، شِقّي ديگر از همين جنبه‏ها، يعني پايداري و ارزشمندي نمايان و برجسته شده است؛ علاوه‏بر آنچه گفتيم، به‏نظر مي‏رسد كه جنبه‏هاي مفهوم‌سازي‏شده زندگي در زبان قرآن، به‏ميزان زيادي با فرهنگ الهي و ديني حاكم بر آن، هماهنگي و انسجام دارند. واژه‏هاي كليدي: معني‌شناسي شناختي، نظريه استعاره مفهومي (نام)، استعاره زندگي، مفهوم‏سازي، زبان قرآن.

The Conceptualizations of life in Quranic Language Sh. Pourebrahim Received: 2011/07/04 Accepted: 2013/01/07 Abstract One of the subfields of cognitive semantics related to cognitive metaphors which are known as cognitive metaphor theory (CMT) is studies . In this study conceptualizations and organizations of life concepts in the language of Quran are explored through two questions: (a) how have life concepts been organized in Quran language? (b) how have Quranic values and their consistency influenced life conceptualizations and harmony. In the analysis of Quranic verses which deal with life, conceptualizations such as Journey, Play, House and Commodity have been presented and together they shape a variety of life facets from the Quranic perspective. All aspects of a human being’s life is manifested through the “Journey” metaphor. However, amusement and commodity metaphors represent a worthless and unstable life. Life is a Home metaphor, stability and value of life (after death) is highlighted. Moreover,where it seems that the highlighted aspects of life in the Quranic language are significantly in coherence with Quranʹs divine culture. Keywords: cognitive semantics, Conceptual Metaphor Theory (CMT), life metaphor, conceptualization, Quranic Language