نظام حالت‌نمايي در گويش تاتي خلخال

Case Marking System in Tâti Dialect of Khalkhâl

زبان تاتي از جمله زبان هايي است كه از ميان شيوه هاي رايج در بين زبان هاي جهان براي نمايش روابط دستوري، از شيوه «حالت نمايي» و «نشاندار كردن وابسته ها» در كنار شيوه هاي ديگري همچون «مطابقه» استفاده مي كند. اين زبان يكي از زبان هاي ايراني شمال غربي است كه گونه هاي مختلف آن در برخي روستاها و شهرهاي استان هاي اردبيل، قزوين، زنجان و گيلان به صورت جزيره هاي زباني به حيات خود ادامه مي دهند. گونه مورد بررسي در اين مقاله، دروي (d?rav-i) تاتي مورد تكلم در روستاي درو، از توابع شاهرود خلخال است. هدف از اين پژوهش، بررسي نظام حالت نمايي در اين گونه است. با وجود ويژگي هاي كهن اين گونه زباني، تاكنون تحقيقي در مورد نظام حالت نمايي آن انجام نشده است؛ در‌حالي‌كه اين گونه، به علت مهاجرت بسيار زياد نسل جوان به شهرهاي اطراف و عدم انتقال به نسل بعدي، از زبان-هايي است كه بسيار در معرض خطر فراموشي قرار دارد.

Tâti is one of the languages, which besides applying other means such as agreement and word order, uses case marking of dependents to show the grammatical relations in a sentence. Tâti is among the North-west Iranian languages. Tâti dialects are dispersed in some cities and villages in Ardebil, Qazvin, Zanjan and Gilan provinces. The Tâti variety studied in this article is the D?ravi variety, which is spoken in Khalkhâl. This article intends to study the case system of D?ravi. Although this variety of Tâti has retained some ancient characteristics, its case system has not been studied yet. This variety is highly endangered as its young speakers immigrate to neighboring cities in search of work, and they no longer transmit their mother language to the next generations.