تاثير بازتاب ‌درماني بر كيفيت خواب سالمندان: كارآزمايي باليني

The effect of reflexology on sleep quality of elderly: A single–blind clinical trial

زمينه و هدف: مشكلات مربوط به خواب در سالمندي مي‌تواند به مقدار قابل توجهي كيفيت زندگي سالمندان را تحت تاثير قرار دهد. استفاده از طب جانشين و مكمل در درمان بي‌خوابي در ميان بزرگسالان بسيار رايج مي‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسي تاثير بازتاب درماني بر كيفيت خواب سالمندان بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه كارآزمايي باليني يك‌ سوكور بود كه بر روي 46 نفر از مردان 70-65 ساله شهر تبريز در سال 1391 انجام شد. اين مطالعه بر روي گروه مداخله (سالمندان تحت مداخله بازتاب درماني) و گروه كنترل انجام گرفت. مداخله بازتاب درماني براي گروه مداخله، صبح‌ها، هفته‌اي يك بار و هر بار به مدت ده دقيقه براي هر پا انجام شد. ابزار مورد استفاده، پرسش‌نامه كيفيت خواب Pittsburgh بود كه قبل و بعد از مداخله توسط كمك پژوهشگر با مصاحبه انفرادي تكميل گرديد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 13 و آزمون‌هاي آماري ويلكاكسون و من ويتني تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: مقايسه تغييرات نمرات كيفيت خواب دو گروه نشان داد كه در هيچ يك از اجزاي پرسش‌نامه به جز طول مدت خوابيدن (01/0 = P) تفاوت آماري معني‌داري وجود نداشت. همچنين مقايسه نمرات قبل و بعد از مداخله اجزاي پرسش‌نامه كيفيت خواب نشان داد كه در دو جز از پرسش‌نامه يعني كيفيت ذهني خواب (029/0 = P) و تاخير در به خواب رفتن (001/0 = P) تفاوت از لحاظ آماري معني‌دار مي‌باشد. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد بازتاب درماني بر كيفيت خواب سالمندان موثر بود و بيشترين تاثير آن بر اختلالات ناشي از كيفيت ذهني و طول مدت خواب بوده است. كليد واژه‌ها: بازتاب درماني، سالمندان، كيفيت خواب

Background and Objective: Sleep disturbance can negatively affect the quality of life of older adults. Nowadays, complementary and alternative medicine is commonly used to treat insomnia in old aged ones. The aim of the present study was to determine the effect of reflexology on improvement of sleep quality in elderly. Materials and Methods: This was a single-blind controlled clinical trial on 46 men at the age of 65-70 years in Tabriz, Iran. Participants were randomly divided into two equal groups. One group received reflexology (intervention) and the other did not (control). The intervention was performed for each leg once a week in the mornings and for 10 minutes. The study measurement tool was the Pittsburgh Sleep Quality Index completed before and after the intervention by the researcher assistant. Data were analyzed using Wilcoxon and Mann-Whitney tests. Results: There was no significant statistic difference among the questionnaire components except for “sleep duration” (P = 0.01) between the two groups. Comparing pre- and post-intervention scores, the differences between two items of the questionnaire, “subjective quality of sleep” (P = 0.029) and “delayed sleep phase” (P = 0.001), were statistically significant. Conclusion: According to the study results, the maximum effect of the intervention was on subjective sleep quality and sleep duration disorders. We faced limited access to the elderly in all areas of Tabriz; therefore, study could be conducted in health centers in future research. Keywords: Reflexology, older adults, sleep quality