بررسي تاثير الگوي توانمندسازي خانواده محور بر سبك زندگي بيماران مبتلا به پرفشاري خون

زمينه و هدف: خانواده تاثير انكارناپذيري بر رفتار و سبك زندگي بيماران دارد. توانمندسازي خانواده محور، الگويي است كه جهت بهبود كيفيت زندگي و تغيير سبك زندگي بيماران مزمن مورد استفاده قرار مي‌گيرد و با توجه به اين‌كه تغيير سبك زندگي در بيماري پرفشاري خون از اهميت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد؛‌ بنابراين هدف از اين مطالعه، تعيين تاثير الگوي توانمندسازي خانواده محور بر سبك زندگي بيماران مبتلا به پرفشاري خون بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي بود كه بر روي 67 بيمار مراجعه كننده به مراكز بهداشتي- درماني شهر قاين در سال 1392 انجام شد. پس از انتخاب افراد واجد شرايط ورود به مطالعه، افراد تحت پژوهش به طور تصادفي به دو گروه كنترل (35 نفر) و مداخله (32 نفر) تقسيم شدند. الگوي توانمندسازي خانواده محور براي گروه مداخله با چهار بعد «تهديد درك شده، خودكارامدي، مشاركت آموزشي و ارزشيابي» در طي 6 جلسه و به مدت 5/2 ماه انجام شد و براي گروه كنترل مراقبت رايج اجرا گرديد. جهت جمع‌آوري داده‌ها، پرسش‌نامه محقق ساخته سبك زندگي مورد استفاده قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه 20 و توسط آزمون‌هاي كاي دو، تي مستقل، تي زوجي، ويلكاكسون و من ويتني تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: ميانگين نمره كلي سبك زندگي در گروه مداخله قبل از مداخله 06/21 ± 71/106 و بعد از مداخله 54/14 ± 04/135 به دست آمد. آزمون تي زوجي تفاوت معني‌داري را بين نمره كل و ابعاد سبك زندگي قبل و بعد از مداخله نشان داد (001/0 = P)؛ همچنين بر طبق آزمون تي مستقل، تفاوت معني‌داري بين ميانگين نمره كل سبك زندگي گروه مداخله و كنترل بعد از مداخله مشاهده شد (001/0 = P). نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه اجراي الگوي توانمندسازي خانواده محور بر تغيير سبك زندگي بيماران مبتلا به پرفشاري خون موثر بوده است. كليد واژه‌ها: الگوي توانمندسازي خانواده محور، پرفشاري خون، سبك زندگي

Background and Objective: Family plays an undeniable role in the behavior and lifestyle of patients. Family-centered empowerment is a model that is currently used in order to improve life quality and change the lifestyle of patients. Since lifestyle is of great importance to hypertension, this study aimed to determine the effect of family-centered empowerment model on the lifestyle of patients with hypertension. Materials and Method: This semi-experimental study was done on 67 patients who visited Qaen therapeutic sanitary centers in 2013. Having selected persons who met entry criteria to the study, the participants were randomly divided into a control group (n = 35) and an experimental group (n = 32). During 2.5 months and within 6 sessions, the experimental group went through a family-centered empowerment model with the four dimensions of perceived threat, self-efficacy, educational partnership, and evaluation; the control group received the usual care. The data were collected by a researcher-made questionnaire and analyzed using t test, independent t, Wilcoxon and Mann-Witney tests. Results: Mean lifestyle score was 106.71 before and 135.04 after the intervention in the experiment group. Paired t-test showed a statistical significant difference between the lifestyle overall score and lifestyle dimensions before and after the intervention (P < 0.05). Furthermore, independent t-test showed a significant difference between the overall lifestyle score of the experiment and control groups after the intervention (P < 0.001). Conclusion: In general, performing family-centered empowerment model is effective on lifestyle change in patients with hypertension. Keywords: Family-centered empowerment model, hypertension, lifestyle, nurse