رويكردي فرايندي به برنامه‌ريزي فناوري در سطح فرابنگاهي

Proposing a Process based approach on technology planning at Supra- corporation level

چالش‌هاي رقابتي، نياز صنايع به شناسايي و انتخاب فناوري‌هاي توانمندساز آينده را حياتي نموده است. اهميت تعيين جهت حركت صنعت و ضرورت اولويت‌بندي سرمايه گذاري هاي فناورانه در زير بخش هاي مختلف، ضرورت برنامه‌ريزي فناوري در سطح صنعت را نشان مي‌دهد. بررسي پژوهش‌هاي مختلف نشان مي‌دهد كه در بيشتر موارد، روش هاي مورد استفاده براي برنامه‌ريزي فناوري در سطح صنعت در بيشتر موارد، يا توسعه يافته روش هاي برنامه‌ريزي فناوري در سطح بنگاه مي باشندهستند و يا از تغيير در چارچوب هاي سياست‌گذاري فناوري در سطح ملّي بدست آمده اند. با توجه به اين موضوع در پژوهش حاضر تلاش شد تا با در پيش گرفتن رويكرد كيفي و با استفاده از روش نظريه برخاسته از داده‌هاي مبتني بر مصاحبه نيمه ساختاريافته با 40 نفر از خبرگان دانشگاهي و صنعتي در صنايع نفت و گاز، خودروسازي و هوافضا، ضمن توسعه مدل برنامه‌ريزي فناوري در سطح صنعت، به معرفي ابعاد و مولفه‌هاي مختلف آن پرداخته شود. مدل ارايه شده در اين پژوهش، داراي سه سطح مي باشد. در سطح مرجع آن، خطوط كلان توسعه فناوري انتخاب مي‌گردد. در سطح مياني مدل، سبد حوزه هاي فناوري كه پاسخ مناسبي به نيازمندي هاي كليدي سيستم مي‌دهند، تعيين مي شود و در سطح خرد مدل، گزينه هاي فناوري كه پتانسيل لازم جهت دستيابي به اهداف عملكردي مورد نياز را دارند، انتخاب مي گردند. در انتهاي اين مقاله، پس از تحليل مدل توسعه يافته، پيشنهاداتي براي تحقيقاتي آتي ارايه گرديده است.

Competitive challenges have made it a critical need for industries to identify and choose enabling future technologies; furthermore The importance of defining a direction for an industry and the necessity of prioritizing technological investments in different subsectors demonstrate the significance of technology planning at industry level. A survey at the researches conducted in the field of technology planning at industry level shows that the methodologies employed in most researches are either extended methods of technology planning at firm level or derived from a change in the framework of technology policy making at national level. In this paper, by adopting a qualitative approach and grounded theory method and using semi-structure interviews with 40 people of academic and industrial experts from oil & gas, auto making and aerospace industry we have presented a three-level model for technology planning at industry level. At the reference level, main guidelines of technology development are chosen, and at the portfolio level, technology area portfolios that best meet the main requirements of the system are defined. At the option level of the model, the technology options that have the potential to reach the desired functional goals are selected. In the following parts of the paper and after an analysis of the extended model, recommendations for further research are accordingly presented.