بازنمايي نقش اجتماعي‌ـ سياسي زنان در كتاب‏هاي درسي مقاطع ابتدايي و راهنمايي

Representation of the Women’s Social - Political Roles in Elementary and Middle School Textbooks

كتاب‏هاي درسي، در كنار آموزش دانش‌آموزان، آن‏ها را براي پذيرش نقش‏هاي متناسب با ويژگي‏هاي جنسيتي‏شان، آن‌گونه كه مدنظر مولفان اين كتب است، آماده مي‏كنند. پژوهش حاضر در‌صدد است به چگونگي بازنمايي نقش اجتماعي‌ـ سياسي زنان در كتاب‏هاي درسي دو مقطع ابتدايي و راهنمايي، در سال تحصيلي 1391ـ1392 بپردازد. روش تحقيق، تحليل محتواي كمّي بر‌اساس شاخص جنسيت در بين تصاوير و متن دروس است. آنچه مسلم است، بايد ديد عمومي به نقش‏هاي زنان بسط داده شود و بسياري فعاليت‏‏ها مانند: فعاليت‏هاي خيريه و امور عام‌المنفعه، امدادگري، و انجام‌دادن فريضه‌هاي اجتماعي مهمي مانند: امر به معروف و نهي از منكر به‌منزله فعاليت‏هاي اجتماعي مهمي كه زنان جامعه به آن مشغول‌اند مورد توجه قرار گيرد. همچنين، دسته‌بندي و تحليل محتواي گزاره‏هاي توصيفي و هنجاري نشان مي‏دهند كه بيشتر گزاره‏ها و تصاوير موجود در كتاب‏هاي درسي توصيفي است، اما توصيف آن‏ها از مقوله‏هاي نقش‏آفريني زنان در عرصه‏هاي سياسي و اجتماعي، در بيشتر موارد، حضور گسترده و رو ‌به ‌افزوني زنان را در فعاليت‏هاي اجتماعي به‌درستي منعكس نمي‏‏كند.

Besides textbooks teach students, prepare them to accept their roles in accordance with their gender characteristics, as it is considered by the authors. This study is intended to represent how women’s social – political roles in both elementary and middle high school textbooks, academic year deal 1391-92. Research method is quantitative content analysis based on gender in education between images and text. The results indicate the defining social roles for women new look requires a lot of activities , such as care for the environment, charitable activities and public works, aid workers, and the presence of important social practice such as enjoining good and forbid the evil taking place in the new definition. Also, the categories and content analysis, descriptive and normative statements indicate that further descriptive statements and images in textbooks. But describing the role of women in social and political issues in most cases is not consistent with reality.