بررسي ميزان كارايي مدل SDSM در شبيه‌سازي شاخص‌هاي دمايي در مناطق خشك و نيمه‌خشك

Investigation efficiency SDSM model to simulate temperture indexes in arid and semi-arid regions

تغيير اقليم خصوصا افزايش دما مهم‌ترين معضل كره زمين در قرن بيست و يكم مي باشد. بنابراين ارزيابي ميزان روند اين معضل در مقياس جهاني، منطقه اي و محلي از اهميت ويژه اي برخوردار است. امروزه تعداد زيادي مدل گردش عمومي جو براي پيش‌بيني وضعيت اقليم در آينده طراحي شده است، اما خروجي حاصل از اين مدل ها به دليل محدوديت در تفكيك مكاني در مقياس محلي، قابل استفاده نمي باشند. لذا روش هاي متعددي به منظور استفاده از خروجي اين مدل ها در مقياس منطقه اي و محلي ابداع شده است. متاسفانه علي رغم تحقيقات گسترده هنوز امكان توصيه يك روش معين براي يك منطقه خاص وجود ندارد به همين دليل در هنگام استفاده از اين روش ها در يك منطقه ي خاص بايد ابتدا ميزان كارايي آن مورد بررسي قرار گيرد. يكي از متداول-ترين اين روش ها استفاده ازمدل ريز مقياس نمايي SDSM مي باشد. در اين تحقيق ابتدا ميزان كارايي اين مدل جهت ريز مقياس نمايي شاخص هاي دمايي در ايستگاه شهر كرمان به عنوان نماينده مناطق خشك مورد ارزيابي قرار گرفت. سپس شاخص هاي دمايي ايستگاه كرمان تا سال 2100 شبيه سازي شدند. بدين منظور ابتدا مدل SDSM با استفاده از داده‌هاي مشاهداتي ايستگاه كرمان و داده هاي بازسازي شده مركز ملي پيش‌بيني اقليمي كانادا كاليبره و واسنجي شدند. به منظور ارزيابي مدل از معيار ميانگين خطاي مطلق استفاده شد و بعد از اطمينان حاصل نمودن از دقت شبيه‌سازي مدل، با استفاده از دو مدل گردش عمومي CGCM1 و HadCM3 تحت دو سناريو A_2 و B_2 شاخص هاي دمايي (حد اكثر، حداقل و متوسط دماي سالانه) براي اين ايستگاه تا سال 2100 شبيه سازي شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد، كه مدل مذكور توانايي لازم جهت شبيه سازي شاخص هاي دمايي را دارد. همچنين استفاده از داده‌هاي مدل HadCM3 نسبت به داده‌هاي مدل CGCM نتايج بهتري را ارايه مي-دهد. بر اساس داده‌هاي اين مدل ميزان افزايش ميانگين درجه حرارت سالانه براي دوره هاي (2039-2010)، (2069-2040) و (2089-2070) نسبت به دوره پايه (1990-1961) به ترتيب برابر با 5/1، 8/2 و 5/4 درجه سانتي‌گراد مي باشد.

Climate change especially global warming is the most problem in the 21st century. So investigation variability trend this problem is very important in global ,regional and local scale.Newadays numerous general circulation models(GCMs) have been designed to predicat future climat.An outstanding issu of output for regional and local applications is coarse spitial resoluation.To produce accurate predications of future climate variables at the regional and local scale various methods are suggested.Despit many studies this case, ufortunately,there is not a standard method for a specific rogion.Thus it is necessary that accurate predications of these methods are evaluated befor applaying in a certain region.One of th most widspread methods is Statistical DownScaling Model(SDSM).In this research efficiency of SDSM model is evaluated to simulate temperture indexes in Kerman station, instance arid and semi- arid regions.Hence ,SDSM is calibrated and validated by using kerman station observ tempertur and national center enviromental predication data.We used mean absolute criterium to evaluate model.After obtaining confidence simulation accuracy. Temperture indexes (mean,absoluate maximmum and minimm temperture)are simulated by using two GCMs(CGCMand HadCM3 under A2 and B2 scenarios)until 2100-year.The result of this study is shown that SDSM model has suitably to simulate temperture indexes also using HadCM3 model data is beter than that of CGCM model. Increasing mean annual temperture on base HadCM3 model in (2010-2039),(2040-2069)and(2070-2100) periods relation to base period (1961-1990) is respectively 1.5,2.8 and 4.5 degree of centigrade in Kerman station.