ارتقاي كيفيت محيطي و رضايت‌مندي از زندگي در محلات جديد با اولويت‌بندي اقدامات بر اساس نظرهاي ساكنان (نمونه موردي: كاشان)

Improvement of Environmental Quality and Satisfaction by Living in the New Neighbourhood by Priority of Actions on the Basis of Residents’ Views (Case Study, Kashan)

رشد سريع جمعيت در بسياري از شهرهاي ايران سبب شده است كه بسياري از محله‌هاي جديد به سرعت و براي تامين نياز مسكن شكل گيرند. پايين‌بودن كيفيت محله‌ها، مشكلات اجتماعي و زيست‌محيطي سبب شده است سطح رضايت‌مندي ساكنان از زندگي در اين محله‌ها پايين باشد. از آنجا كه رضايت‌مندي از ابعاد و ويژگي‌هاي مختلف محله، بر كيفيت زندگي ساكنان تاثير‌گذار است، در اين مقاله شاخص‌هاي كيفيت محيطي به‌منزله مشخص‌كننده ويژگي‌هاي مختلف محله، مطالعه شدند. اين مقاله سعي دارد براي ارتقاي رضايت‌مندي از زندگي در محلات جديد، ابتدا با استفاده از شاخص‌هاي كيفيت محيطي در مقياس محله، مهم‌ترين عامل‌هايي را كه در رضايت‌مندي از زندگي در محله تاثير‌گذار‌ند شناسايي و سپس اين شاخص‌ها را اولويت‌بندي كند تا پيشنهادهايي براي ارتقاي كيفيت اين محلات بدهد. شاخص‌هاي كيفيت محيطي مورد بررسي عبارت‌ است از: كيفيت‌هاي كالبدي، ارتباطات اجتماعي، دسترسي به تاسيسات و تجهيزات شهري، هويت مكاني، سرزندگي، ايمني و امنيت. عامل‌هاي كيفيت محيطي استخراج‌شده از تحليل عاملي اكتشافي، به‌منزله متغير مستقل و رضايت‌مندي از زندگي در محله به‌‌منزله متغير وابسته در مدل رگرسيون چند‌متغيره خطي به كار گرفته شدند. نتايج اين مقاله نشان مي‌دهند كه ارتباط مستقيمي بين رضايت‌مندي از زندگي در محله و كيفيت محيطي وجود دارد و شاخص‌هاي كيفيت محيطي در حدود 75 درصد از تغييرات رضايت‌مندي از زندگي در محله را تعريف مي‌كنند. يافته‌ها نشان مي‌دهند عوامل اجتماعي همچون هويت و روابط اجتماعي با ضريب 658/0 و سرزندگي فضاهاي محله با ضريب 435/0 مهم‌ترين عامل‌هاي تاثيرگذار بر رضايت‌مندي از زندگي در اين محلات بودند.

In this article we have suggested ways of improvement of the degree of satisfaction by living in the new neighborhood, through application of certain indicators in the scale of neighborhood that have the most impact on the degree of living satisfaction in the Neighborhood. Then this Indicators have been chosen in such order that would improve the neighborhood quality. For this reason 32 indicators have been taken from similar studies on the basis of case study character. These indicators are, physical quality, social relationship, access to urban facilities, place identity, livability, safety and security. With regards to the number of indicators, since it was not possible to use multiple linear regression in one stage, therefore, first indicators by factor analysis were summarized and then the extracted factors as independent and, results indicate dependent variable of satisfaction of living in the neighborhood were applied. In the multi variable regression, results indicate that there is a direct relationship between the degree of satisfaction of living in the neighborhood and quality of environment. The quality indicators define 75 per cent of changing in satisfaction by living in the neighborhood. For presentation of action priority improvement quality, Beta coefficient has been used that in turn indicate the degree of satisfaction of each indicator. Findings indicate that identity, social relationship, livability and absence of environmental pollution are the most important factors of environmental indicators in regards to the degree of satisfaction in the new neighborhood.