جريان انتشار مقالات علمي در كشور ايران طي سال هاي 2007 تا 2011 بر اساس مدل مارپيچ سه گانه دانشگاه، صنعت و دولت

Flow of Scientific Publications in Iran during 2007 to 2011, Based on Triple Helix of University, Industry and Government

از جمله روشهاي اصلي جريان دانش در نظام ملي نوآوري هركشوري فعاليتهاي تحقيقاتي و انتشاراتي مشترك و همكاري هاي منطقه اي و بينالمللي بهحساب ميآيد كه شاخص آن را مي توان در ميزان همكاري دانشگاه، صنعت و دولت، جست وجو كرد . بر همين اساس تحقيق حاضر 2011 - به منظور بررسي وضعيت جريان توليد علم در كشور ايران در بازه 2007 بر اساس مارپيچ سهگانه دانشگاه، صنعت و دولت انجام شده است . در اين پژوهش از مدل مارپيچ سهگانه براي سنجش روابط ميان دانشگاه، صنعت و دولت در روند توليدات علمي كشور استفاده شده است. توليدات علمي ايرانيان 2011 بهعنوان جامعه پژوهش، مور د - در پايگاه وبآوساينس در بازه 2007 بررسي قرارگرفته است و تعاملات ميان اركان مارپيچ سهگانه ميان آنها مشخص شد. نتايج حاصل نشان ميدهد كه كمي?ت توليدات علمي ايرانيان در طي پنج سال گذشته افزايش چشمگيري داشته است . اكثر اين توليدات توسط دانشگاهيان و پس ازآن محققان نهادهاي دولتي انجام شده است . شاخص بررسي تعاملات در اين بررسي نشان ميدهد همكاريهاي بين دانشگاه و دولت بالاترين سطح همكاريها را ميان تعاملات دوگانه دربر داشته است . اين در حالي است كه تعامل ميان صنعت و هر يك از اركان دانشگاه و دولت بسيار اندك بوده است، بهطوري كه بعضاً ميتوان از آن چشمپوشي كرد . بر همين اساس تعامل ميان سه ركن دانشگاه، صنعت و دولت نيز در سطح پاييني بوده و اين به معني عدم وجود همكاريهاي بالا و توليدات مشترك علمي ميان سه ركن مذكور در بازه زماني مورد بررسي است. از طرفي به نظر مي رسد محققان ايراني با حضور همكاران خارجي در توليدات علمي خود تمايل بيشتري براي همكاري با اركان مختلف درون مارپيچ سه گانه دانشگاه، صنعت، و دولت نشان داده اند . درنهايت بايدگفت اگرچه رسيدن به يك نقطه ايدهآل در روابط ميان اركان مختلف مارپيچ سهگانه دولت، صنعت و دانشگاه يكشبه ميسر نيست، ليكن مي توان با سياستگذاري هاي هدفمند و تعيين راهبردهاي منطقي مسير تعاملات ميان اين اركان را هموارتر كرد.

The aim of this study is to investigate the flow of scientific production in Iran during 2007 to 2011. The triple helix model was used to assess the relationship between universities, industries and the government on scientific production process. Iranian scientific products in the three ISI citation databases of Science Citation Index (SCI), Social Science Citation Index (SSCI) and Art and Humanities Citation Index (A&HCI) during the abovementioned period was collected as the research population and the authors addresses were reviewed carefully to be used in TH model. ISI.exe and SPSS software were used for this purpose. The Triple Helix collaboration of University, Industry and Government was measured by mutual information (transmission T) derived from the Shannon’s formulas. The T-value here represented the uncertainty when the probability distributions were combined. Findings indicated that the number of papers written by Iranian authors increased steadily from 8796 in 2007 to 19876 in 2011. Among the three sectors, university researchers had the most participation Researchers from the industry sector had the lowest participation. Two-dimensional and three-dimensional collaborations were calculated too. The results showed that University-Government collaboration was much higher than the University-Industry or Industry-Government collaborations indicating that the gap between Industry and the two other sectors in Iran was significantly big. Government–University interactions had a better condition. This can be explained due to the supports that research organizations receive from the government. Unfortunately the T value is not high for the three dimensional collaboration of University, Industry and Government researchers. But by adding the foreign collaboration as the forth factor into the study, the results change a little and the collaborations between different sectors and foreign researchers increase in comparison with internal collaborations. It is clear that an ideal point in relations to different sectors of Triple Helix of university, industry and government is not possible overnight but requires a long- term strategic planning.