تحليل رابطه آزادسازي تجاري و اشتغال زنان در ايران مطالعه موردي كارگاه‌هاي صنعتي

Trade Liberalization and Womenʹʹs Employment: Case Study of Large Manufacturing Industries

آزاد سازي تجاري يكي از سياست‏هايي است كه در دهه اخير در اكثر كشورها اجرا شده و يكي از آثار آن تاثير بر فرصت‏هاي شغلي براي زنان است، لذا در اين پژوهش به بررسي رابطه اثرات آزادسازي تجاري بر سهم اشتغال زنان در كارگاه‏هاي صنعتي ايران پرداخته شده است تا بتوان از يافته‏هاي آن در خصوص استفاده از فرصت‏هاي آينده استفاده نمود. در اين پژوهش از روش اقتصادسنجي پانل ديتا براي سال‏هاي 85-1373 و طبقه‏بندي هشت‏گانه بر حسب كد دو رقمي ISIC (104 مشاهده) استفاده گرديد و نتايج برآورد الگوها بر اين موضوع كه آزادسازي تجاري پنجره فرصتي براي اشتغال زنان است دلالت دارد. افزون بر اين، نتايج بدست آمده نشانگر آن است كه نسبت سرمايه فيزيكي به ارزش‏افزوده و نسبت دستمزد زنان به مردان تاثير منفي و نسبت‏هاي سرمايه تحقيق و توسعه به ارزش‏افزوده، صادرات به ارزش‏افزوده و واردات به ارزش‏افزوده تاثير مثبت و معناداري بر سهم اشتغال زنان داشته‏اند. به‏عبارت ديگر، نيروي كار زن با سرمايه تكنولوژيكي رابطه مكملي و با سرمايه فيزيكي رابطه جانشيني دارد.

Trade liberalization is one of the policies which has been enforced in most of the countries and has some effects on womenʹs employment, hence this research has been engaged to survey the relationship of trade liberalization & womenʹs employment in Iranian manufacturing industries. This research has used the panel data method over the 1373-85 period and the classification industrial activities based on the two digits ISIC code (totally 104 observations). The results have confirmed that the trade liberalization is a window of opportunity for womenʹs employment. The result showed that the ratio of the physical capital to the value added and the ratio of womenʹs wage to menʹs wage has a negative relationship with the share of womenʹs employment while the ratios of research and development, capital to the value added, exports to the value added and imports to the value added has a positive relationship with womenʹs employment. In other words, womenʹs labor has a complementary relationship with technological capital and has a substitution relationship with physical capital.