باورداشت آموزه مهدويت و نقش آن در احياي فرهنگ و تمدن اسلامي

The belief in the Messianic doctrine and its role in the revival of Islamic culture and civilization

بي‌گمان در معرفي و بازشناسي تمدن اسلامي، توجه به آموزه‌هاي ديني نقش اصلي و بنيادين ايفا مي‌كند؛ از اين‌رو عدم آگاهي و شناخت از هر يك از اين آموزه‌ها، فهم ما را از تمدن اسلامي به عنوان يك كليت _ كه شاخصه پويايي دارد _ با مشكل جدّي روبه‌رو خواهد كرد. اين نوشتار، با رويكردي توصيفي وتحليلي مي‌كوشد ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي فرهنگي و تمدني باورداشت آموزه مهدويت را بازكاوي كند. الزامات رويكرد تمدني به آموزه مهدويت، آغازگاهي است كه نگارنده براي ارايه تصويري روشن از بحث برمي‌گزيند. «بازانديشي در مطالعات تمدني بر اساس ديدگاه اسلام»، «رويكرد برون‌نگر به انديشه مهدويت» و «توجه به تحقيقات بنيادين در عرصه انديشه مهدويت» از جمله الزامات رويكرد تمدني به آموزه مهدويت برشمرده شده است. «تقويت بعد فرجام‌گرايانه و آرمان‌گرايي»، «الگوبرداري از تمدن مهدوي و سامان‌دهي و شبيه‌سازي رويكردها»، «آموزه مهدويت و ايجاد هويت غايي براي تحولات سياسي و اجتماعي»، «آموزه مهدويت و معنابخشي به حيات جمعي در تاريخ» و «آموزه مهدويت و بسيج اراده‌هاي عمومي و ايجاد نوعي انتظار فعال» يافته‌هاي محقق در تبيين ظرفيت‌هاي باورداشت آموزه مهدويت است.

Undoubtedly, consideration of the religious precepts plays a fundamental role in the introduction and recognition of Islamic civilization. Hence, the lack of knowledge of each of these doctrines can limit our understanding of Islamic civilization as a whole, which has dynamic characteristics, and creates a serious problem in our analysis. This paper attempts to analyze capacities and capabilities in the cultural and civilization aspects of the messianic doctrine with a descriptive and interpretive approach. There are requirements for the author who chooses to provide clarity of discussion by analyzing the doctrine of Mahdism from a civilization approach. Of the main requirements, we explain the "Rethinking civilization studies on Islam," "The outsiderʹs approach to the messianic ideas of Mahdism" and "respect for fundamental research in the field of messianic ideas and Mahdism". The findings of this research includes the "Strengthening the apocalyptic and Idealistic aspect of Mahdism ", " role modeling from the Mahdism pattern and organizing and simulating the approaches to civilization," "messianic teachings and creation of the ultimate identity for political and social change," "messianic teachings and meaning to social life throughout the history" and "messianic teachings and mobilizing the public wills and creating active waiting for the savior ".