تاملي در باب فن شعر ابن سينا

(Contemplation on Ibn Sina’s “Fann-e-She’r” (Poetics

يكي از مهم ترين آثاري كه همواره مورد توجه محققان عرصه هاي فلسفه هنر، نقد ادبي و فن شعر قرار گرفته، بوطيقاي ارسطو است. در دنياي اسلام، ترجمه ها، شرح ها، و تلخيص هاي متعددي از بوطيقا نگاشته شده است، كه فن شعر ابن سينا از معتبرترين آنها دانسته مي شود. در اين مقاله كوشيده شده تا ضمن مقايسه فصول فن شعر ابن سينا با بوطيقاي ارسطو و برشمردن اضافات توضيحي ابن سينا بر بوطيقا، نشان داده شود كه فن شعر، ترجمه اي تحت اللفظي از بوطيقا نيست. بلكه، هدف ابن سينا از نگارش فن شعر از سويي ارايه گزارش علمي كاملي از محتواي بوطيقا به همراه نظرات و مثال هاي روشن كننده مطالب آن رساله و از سوي ديگر ارايه تصويري از بوطيقا به عنوان الگويي براي بحث هاي علمي و فلسفي جديدتر در دو حيطه «مطلق شعر » و «شعر مرسوم زمانه » بوده است. امري كه شايسته است به جدّ مد نظر محققان فلسفه هنر و ادبيات قرار گيرد.

Aristotle’s Poetics is one of the most prominent works for researchers in philosophy of art, literary criticism and poetics studies. In Islamic world there have been numerous translations and summarizations of and commentaries on this book, but it could be said that the most reliable one among them is that of Ibn Sina. In this article, while comparing chapters of Ibn Sina’s writing with those of Aristotle’s and explaining Ibn Sina’s added commentaries to the Poetics, it would be domenstrated that his translation of Aristotle’s book under the title of “Fann-e-Sh’er” is not a literal one. Ibn Sina’s aim of writing “Fann-e-She’r” is, on the one hand, to present a complete knowledgeable explanation of Poetics contents with clarifying examples and, on the other hand, to put forth the book as a model for newer scientific and philosophical discussions about two realms of poetry, namely “poetry in itself ” and “contemporary poetry”. This issue can still be of great importance to researchers of philosophy of art and literature.