نقش منابع جنبي در تصحيح بستان‌العارفين و تحفهالمريدين

The Role of side sources in correction of

بنا بر شيوه مرسوم، تصحيح هر متني بايد براساس دست‌نوشته يا دست‌نوشته‌هايي از آن متن انجام گيرد، امّا گاهي به دلايل گوناگون ـ همچون ناآشنايي كاتبان ـ تبديل و تحريف‌هايي در متون كهن راه مي‌يابد كه آنها را از اصل خود دور مي‌كند و رسيدن به اصل را به كمك نسخه‌ها دشوار مي‌سازد، به‌خصوص وقتي كه دست‌‌نوشته متني منحصربه‌فرد و يا با نسخه‌‌هاي ديگر متفاوت باشد. در اينجاست كه مصحّح از مراجعه به منابع موضوع متن يا مآخذ مولّف ناگزير است. ما در تصحيح بستان‌العارفين و تحفهالمريدين، از آثار قرن پنجم ـ كه نسخه‌‌هاي شناخته‌شده آن با هم متفاوت‌اند و مشكلات و مبهمات كهن‌ترين نسخه آن با مقابله حل نمي‌‌شود ـ در مواردي از همين شيوه بهره برده‌ايم و بسياري از خطاهاي آن را اصلاح كرده ايم. عرضه نمونه‌هايي از آن و چند متن كهن ديگر، ميزان اهمّيّت و نقش منابع و مآخذ را در تصحيح متون تاييد مي‌كند.

Although old texts are distorted or changed due to various reasons such as unfamiliarity of writers who take them away from their origin and make it difficult to achieve a correct edition by using of the manuscripts, especially when there is a unique manuscript of the text or the existing manuscript is different with the other available versions, the Correction of each text should be usually done on the basis of its manuscript or manuscripts. The corrector has no way except referring the sources or references had been used by the author. The corrector of Bostan al-`Arefin va Tohfat al-Moridin ,one of the mystical prose texts of the fifth century which its known manuscripts are different and the problems and ambiguities of the oldest of its manuscript are not solved just through comparing, had used such method in many cases and had corrected its inaccuracies. Offering some examples of Bostan al-`Arefin va Tohfat al-Moridin and some of the other ancient texts we want to confirm the importance and the role of Sources and References in the prcess of texts correction.