تجمع زيستي برخي از عناصر فلزي در پوست و بافت خوراكي ميگوي ببري سبز صيد شده از آب‌هاي سواحل خليج‌فارس

Bioaccumulation of Some Metallic Elements in Eddible Textrue of Shrimp Penaeus semisulcatus Collected from Persian Gulf

زمينه: امروزه پيامدهاي دريافت يون‌هاي فلزي و به‌ويژه فلزات سنگين بر سلامت انسان و محيط زيست و همچنين مخاطرات ناشي از مصرف فراورده‌هاي دريايي كه اين قبيل يون‌ها را به‌صورت تجمع يافته در خود دارند، بسيار مورد توجه است. هدف از اين مطالعه كاربردي- تحقيقي تعيين غلظت برخي از عناصر فلزي (شامل نيكل، آهن، واناديم، كبالت، كروم، نقره، كادميم، ليتيم و باريم) در ميگوي ببري سبز صيد شده از آب‌هاي خليج‌فارس بوده است. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش 21 نمونه ميگوي ببري سبز از 7 منطقه صيادي در بندر بوشهر، بندر ماهشهر و بندرعباس جمع‌آوري و بلافاصله در كنار يخ به آزمايشگاه منتقل گرديد. پس از آماده‌سازي نمونه‌ها مطابق روش مرجع AOAC، جهت تعيين غلظت يون‌هاي فلزي از روش طيف بيني نشر اتمي پلاسماي جفت شده القايي استفاده شد. يافته‌ها: نتايج حاصل از اين بررسي نشان مي‌دهد به جز در مورد واناديم، ميانگين غلظت تمامي عناصر در عضله ميگو بيش از پوست آن‌ها بود. همچنين در ميانگين غلظت كبالت و ليتيم موجود در پوست و عضله ميگو اختلاف معني‌داري وجودداشت (05/0 > P). ميانگين غلظت كليه عناصر اندازه‌گيري شده هم در عضله و هم در پوست ميگو در بندر بوشهر در مقايسه با دو بندر ديگر بيشتر بودكه نمايانگر آلودگي بالقوه بيشتر اين بندر به فلزات مذكور مي‌باشد. نتيجه‌گيري: مقايسه ميانگين غلظت يون‌هاي فلزي در عضله ميگو با مقادير خطوط راهنماي تعيين شده از سوي سازمان بهداشت جهاني نشان مي‌دهد كه غلظت تمامي عناصر مورد بررسي كمتر از حد مجاز بوده و براي سلامت مصرف كننده مخاطره‌اي ندارد.

Background: Today the consequences of taking metal ions especially heavy metals on human health and the environment is of great interest, especially for aquatic food products. The main aim of this scientific and applied research was to measure, some ionic metals’ concentration (i.e. Ni, Fe, V, Co, Cr, Ag, Cd, Li and Ba) in Shrimp Penaeus semisulcatus collected from Persian Gulf. Materials and Methods: In this research twenty one samples of Shrimp Penaeus semisulcatus from seven regional fishing ports in Bandar Bushehr, Bandar Mahshahr and Bandar Abbass were collected and transferred to the laboratory in an ice box immediately. After sample preparation according to the AOAC method, each sample was introduced into the inductively coupled plasma atomic emission spectrometer (ICP-OES) for determination of the metallic elements’ concentration. Results: The results showed that the average concentration of all elements except of vanadium in the muscle of shrimp was higher than the skin. Statistical analysis showed significant differences in the mean of cobalt and lithium accumulation in the skin and muscle of shrimp (P < 0/05). Also mean concentration of metals measured in the muscle and skin of shrimps collected from Bushehr have the highest amount of metallic pollution compared to the other two fishing regions which could be a sign of potential contamination of this aquatic area. Conclusion : The comparison of mean concentration in muscle of collected shrimps from Persian Gulf with the WHO recommended guidlines showed that the concentration of metallic elements are lower than the WHO allowable limits and there is no concern regarding consumption of these products.