طراحي مدل توسعه تجارت از طريق تلفن همراه در ايران:كاربرد روش دلفي

Designing of M-Commerce Development Model in Iran:The Delphi Method

پس از دوره اقتصادي صنعتي كه همراه با تغييرات و تحولات بسياري در زندگي بشر و نظام هاي بشري بود، هم اكنون مواجهه با دوره جديدي از زندگي بشر تحت عنوان انقلاب الكترونيكي هستيم. يكي از مظاهر اين انقلاب الكترونيكي، تجارت از طريق تلفن همراه مي باشد. امروزه اين سبك نوين از تجارت در بخش هاي وسيعي از جهان، بويژه كشورهاي در حال توسعه مورد استفاده قرار مي گيرد. حال مسيله اصلي و بنيادي آن است كه چگونه مي توان مدل توسعه چنين تجارتي را در ايران طراحي و تبيين نمود. به منظور حل اين مسيله، تحقيق اكتشافي حاضر شكل گرفت و محقق، پس از وزن دهي به عوامل مستخرج از مباني نظري و گويه سازي براي آن ها، توسط پانل صاحب نظرانِ دلفي ـ طي چهار مرحله ـ به ابعاد سه گانه (تكنولوژيكي، شخصيتي و اجتماعي) و دوازده مولفه نوظهور دست يافت. اين مولفه ها، صورت بندي مدل مفهومي توسعه تجارت از طريق تلفن همراه را رقم زدند. آزمون مدل مفهومي پيش گفته، در جامعه مجازي ايرانيان با پرسشنامه طراحي شده و استفاده از نرم افزار آموس به انجام رسيد. داده هاي جمع آوري شده با استفاده از مدل معادلات ساختاري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. بدين منظور ابتدا با استفاده از تحليل عاملي تاييدي روابط سازه هاي تحقيق مورد آزمون قرار گرفته سپس با استفاده از تحليل مسير فرضيات مورد آزمون قرار گرفته است. نهايتا اين پژوهش با رويكرد آينده پژوهي و افزودن بُعد زمان به ابعاد سه گانه به پويايي مدل پرداخته است.

After the industrial economy span that caused many changes in the human life and the human systems, now we are facing a new era, namely "electronic revolution". One of the symbols of this electronic revolution is Mobile Commerce. Nowadays, this new style of trading is being used in many parts of the globe especially, in the countries with poor infrastructures. Now the fundamental question is how to design and explain the business development model. To solve this issue, the present exploratory study was conducted. Through scoring and weighting the extracted factors and making items for them by the Delphi panel of experts (during four rounds), the researcher found three dimensions (technological, social and personality) and twelve new variables. These variables formed the conceptual model of Mobile Commerce. The conceptual model was examined in the Iranian Virtual Society with research designed questionnaire and using AMOS software. The collected data were analyzed using Structural Equation Modeling. For this purpose, initially the structural relationships were tested by using Confirmatory Factor Analysis. Then using a Path Analysis approach the hypotheses were examined. At the end, by employing the future studies approach and adding the time dimension to the three dimensions, the model was made more dynamic.