امكان‌سنجي شاخص‌‌هاي كيفي در اصفهان

Feasibility Study of Qualitative Indicators in Isfahanʹʹs City

كيفيت زندگي شهرها يكي از عناصر اصلي توسعه شهري است. در نتيجه امروزه ارزيابي كيفيت محيط‌زيست شهري در برنامه‌ريزي‌هاي توسعه شهري اهميت بسياري يافته است‌. در اصفهان به علت افزايش تراكم جمعيت شهري و صنايع، انواع مشكلات محيط‌زيستي از جمله آلودگي‌هاي منابع زيستي و كاهش كيفيت زندگي در حال بروز يا تشديد است. بنابراين، ارزيابي كيفيت مجموعه عوامل تشكيل‌دهنده محيط‌زيست اصفهان براي شناسايي وضعيت فعلي محيط‌زيست اين شهر بزرگ ضروري است. لذا، هدف اصلي از انجام اين تحقيق، اندازه‌گيري شاخص‌هاي كيفي اصفهان در زمينه‌هاي مختلف در سال 1389 با استفاده از مدل ارزيابي كيفيت محيط‌زيست شهري به شكل كمّي است. بدين منظور طي تحليل‌هاي مقايسه‌اي، مجموعه‌اي كاربردي از شاخص‌ها (11 شاخص اصلي و 53 سنجه) از نظر سازگاري با شرايط اصفهان، در دسترس‌بودن آمار و دارابودن قابليت اندازه‌گيري، جمع‌آوري شده است. همچنين، پس از بررسي كيفيت مجموعه عوامل تشكيل‌دهنده محيط‌زيست اصفهان، شرايط آن با تهران به منظور مشخص‌شدن محدوديت‌ها و ظرفيت‌هاي برنامه‌ريزي مقايسه شد. بر اساس مدل مذكور شاخص تاسيسات و تجهيزات شهري با كسب 91 درصد و شاخص ايمني و امنيت با كسب 40 درصد مطلوبيت به ترتيب بالاترين و پايين‌ترين كيفيت را در شهر به خود اختصاص داده است. لذا، با توجه به اينكه روش به‌كار‌گرفته‌شده در شرايط اصفهان نيز كارايي دارد و شاخص‌هاي منتخب دقيقاً خصيصه مورد نظر ما را سنجش كردند، لذا پايايي و روايي روش مورد استفاده را به اثبات مي‌رساند. بنابراين، اين روش پس از گذشت سال‌ها هنوز اعتبار خود را حفظ كرده است.

Quality of urban life is known as one of the major elements of urban development. Thus, evaluating of urban environmental quality has much importance in planning of urban development. In Isfahan city, environmental pollution and decreasing of life quality are being appeared because of increasing urban population and industrial density. Therefore, evaluating of environmental elements collection quality in Isfahan city for identifying the current state of environment is necessary. Main objective of this study is to measure qualitative indicators in different fields with using urban environmental quality evaluating model in Isfahan city. After comparative analysis, practical indicators (11 main indicators and 53 measures) have been collected based on compatibility with Isfahanʹs circumstance, availability of data, measuring capability. Also, this quality has been compared by Tehranʹs city for identifying opportunity and threatened of urban planning. Based on mentioned model, urban facilities indicator with score of 91% and safety indicator with score of 40% had the highest and lowest quality one by one. Hence, validity and stability of this method has been verified because of using this model in different cities and measuring capability of necessary characteristics via these indicators. Thus, validity of this method has kept after many years.