ابعاد هوش اخلاقي در حرفه‌ي پرستاري يك مطالعه‌ي توصيفي- مقطعي در شرق ايران

Moral intelligence in nursing: a cross-sectional study in East of Iran

هوش اخلاقي يكي از ابعاد هوش است كه مي تواند چارچوبي را براي عمكلرد صحيح انسان‌ها فراهم آورده و به‌عنوان يك عامل پيش‌بيني كننده‌ي رفتارشان محسوب شود. در اين ميان عملكرد پرستاران به‌واسطه‌ي ماهيت انساني و اخلاقي حرفه‌شان از اهميت خاصي برخوردار است و چه بسا پايبندي آن ها به اصول اخلاقي ضمن ارتقاي كيفيت مراقبت، باعث بهبود عملكرد سازماني نيز شود. لذا با توجه به اين‌كه عملكرد اخلاقي افراد به ميزان زيادي متاثر از معيارهاي ذهني اخلاقي از جمله هوش اخلاقي‌شان است، در مطالعه‌ي حاضر به بررسي هوش اخلاقي در پرستاران پرداخته شده است. مطالعه‌ي توصيفي- مقطعي حاضر بر روي 400 پرستار از بيمارستان‌هاي آموزشي استان خراسان جنوبي صورت گرفته است. واحدهاي مورد پژوهش به روش سرشماري انتخاب شدند. داده ها توسط پرسشنامه‌ي هوش اخلاقي Lennik & Kiel جمع‌آوري شده و سپس توسط نرم‌افزار SPSS نسخه‌ي 16 و با استفاده از تست‌هاي آماري توصيفي و تحليلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج مطالعه حاكي از آن است كه نمره‌ي كل هوش اخلاقي 56/0±39/4 (از دامنه‌ي 5-1) بوده است. هم‌چنين، بين هوش اخلاقي و متغيرهاي سن و تعداد سال‌هاي خدمت رابطه‌ي مثبت معني‌دار وجود دارد (05/0 P < ). سطوح مطلوب هوش اخلاقي در پرستاران مي تواند حاكي از اهميت كسب ارزش‌هاي اخلاقي نزد آن‌ها و هم‌چنين، به‌طور غير مستقيم، نمودي از عمكلرد اخلاقي پرستاران در محيط‌هاي درماني باشد.

Moral intelligence is one of the dimensions of intelligence that can provide a framework for the proper function of man, and be used as a predictor for people’s conduct. Nurses’ performance is of great importance because of the moral and human nature of their profession, and their adherence to ethical principles improves the nursing care quality as well as organizational performance. Therefore, the present study aimed to assess moral intelligence in nurses. This cross-sectional study was conducted on 400 nurses from teaching hospitals in South Khorasan. Participants were selected through census method. Data were collected by Lennik & Kiel’s moral intelligence questionnaire, and data analysis was performed using SPSS 16 software and descriptive and analytical statistics tests. The results suggest that the nurses’ moral intelligence score was 4.35 ± 0.56 (range: 1-5). There was a direct and meaningful relationship between moral intelligence and age and years of practice (P < 0.05). Optimal levels of moral intelligence suggest the importance that nurses attribute to moral values, and can also be an indirect manifestation of their moral conduct in healthcare environments.