اثربخشي كوريكولوم اخلاق پزشكي و بهترين شيوه‌ي اجرا از ديدگاه كارورزان دانشكده پزشكي مشهد

Moral distress in nurses working in educational hospitals of Northwest Medical Universities of Iran

آموزش اخلاق پزشكي در حقيقت ايجاد فرهنگ رفتاري، باورها و هويت حرفه‌اي مي‌باشد و يكي از محورهاي اساسي‌آموزش پزشكي است. مطالعه‌ي حاضر اثربخشي كوريكولوم اخلاق پزشكي و بهترين شيوه‌ي اجرا را از ديدگاه كارورزان مورد بررسي قرار داده است. اين مطالعه‌ توصيفي - مقطعي در تيرماه سال 1391 انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه‌اي 10 سوالي بود كه در گروه اخلاق دانشكده‌ي پزشكي مشهد تدوين شد. روايي ابزار به روش محتوا و پايايي آن به روش همبستگي دروني (72/0=?) تاييد شد و با مراجعه‌ي حضوري به بخش‌هاي باليني در اختيار كليه‌ي كارورزان قرار گرفت. اطلاعات به‌وسيله‌ي نرم افزار SPSS تجزيه و با استفاده از آمار توصيفي و شاخص مركزي نما گزارش شد. 71 كارورز (60 درصد) به پرسشنامه پاسخ دادند كه 54 درصد آن‌ها خانم، 55 درصد كارورز سال دوم بودند. نماي داده‌ها در خصوص ميزان تحقق پيامدهاي قابل انتظار از درس اخلاق پزشكي يعني ميزان دستيابي كارورزان به اهداف، ميزان تناسب درس با نيازهاي باليني و تخمين كلي از مفيد بودن درس در طبقه‌ي كم و در پاسخ به چالش زايي موقعيت‌هاي اخلاقي باليني در طبقه‌ي زياد قرار گرفت. در پاسخ به مناسب‌ترين روش انتقال دانش، نگرش و مهارت‌هاي اخلاق پزشكي، بحث گروهي (38 درصد) براي آموزش مقدمات اخلاق پزشكي و بحث در مورد Case و ارايه‌ي راه‌حل در مرحله‌ي كارآموزي (70 درصد)، نما را تشكيل داد. مناسب‌ترين روش ارزشيابي دانشجو آزمون كتبي با ارايه‌ي Case، و ارزشيابي عملكرد در بخش معرفي شد. مطالعه‌ي حاضر اثربخشي درس اخلاق پزشكي را كم و تقاضاي كارورزان را براي ارايه‌ي كاربردي اين درس نشان داد. به‌نظر مي‌رسد كه ارايه‌ي اين درس نيازمند تغييرات بنيادين است.

Medical ethics is a set of moral values that apply principles and responsibilities to the practice of medicine and is a fundamental part of medical education. The current study investigated the effectiveness of the medical ethics curriculum and the best method for its implementation from interns’ point of view. The current cross-sectional descriptive study was carried out in July 2012. The research tool was a questionnaire developed in the medical ethics department and handed to all interns. The validity and reliability of the tool was confirmed using content validity and internal consistency (?= 0.72) methods respectively. Data was analyzed using SPSS software and reported by the use of descriptive statistics, particularly mode, as a measure of central tendency. Seventy-one interns (60%) responded to the questionnaire, 54% of whom were female and 55% in the second internship year. In response to the achievement rate of expected outcomes such as the extent to which the educational objectives have been reached, and the suitability of content with the needs felt in real clinical situations, modes were all ranked in the category of "low". The modes of the responses to the stressfulness of different ethical situations were mainly ranked in the category of "high". To assess the best methods for teaching knowledge as well as medical ethics skills and attitudes, the following were the mode of internsʹ responses: group discussion (38%) for teaching the basics, and presentation of a case with the solution (70%) for teaching clinical ethics. The most appropriate methods of student evaluation were considered patient management problem and performance evaluation in the ward by 25 (36%) and 21 (31%) of interns respectively. The current study showed the effectiveness of medical ethics curriculum was low and the students requested presenting this course in a more practical way. It would appear that a two unit theoretic course does not have the efficiency to modify students’ attitudes and behavior to encounter challenging ethical situations, and therefore fundamental changes are suggested.