بررسي كاربرد گرافيك خبري در سيماي جمهوري اسلامي ايران و ارايه شيوه‌هاي اصلاحي براي آن از نظر كارشناسان

Study on usefulness of news graphics in IRIB TV channels and its correctional practices in experts’ viewpoints

گرافيك خبري مي تواند حجم زيادي از اطلاعات مربوط به يك خبر را در فضايي محدود، با جذّابيت ديداري زياد، امكان درك و فهم ساده و سريع و با توان عينيت‌بخشي و باورپذيري بسيار ارايه كند. به‌‌رغم آن‌كه از اين نوع گرافيك در رسانه هاي بزرگ جهان فراوان استفاده مي‌شود، اما كاربرد آن در ايران محدود است. اين پژوهش، با هدف بررسي و تبيين كاربرد، ويژگي‌ها و قابليت‌هاي گرافيك در اخبار تلويزيون انجام شده است. اين پژوهش در پاسخ به اين مسيله كه «گرافيك در خبر تلويزيوني چه كاربرد و ويژگي‌هايي دارد؟» و «نقاط ضعف و قوت كاربرد گرافيك خبري در سيماي جمهوري اسلامي ايران كدام است؟»، با استفاده از روش‌هاي كيفي (نشانه‌شناسي و مصاحبه با كارشناسان)، عناصر گرافيكي يك بخش‌ خبري را از هر 5 شبكه سراسري (يك، دو، سه، چهار و خبر) مورد بررسي قرار داده است و در نهايت به اين نتيجه رسيد كه شيوه غالب در بخش‌هاي خبري ياد شده، براي ارتباط و انتقال اخبار گفتار و كلام است. درحالي‌كه در ميان آثار موجود، كارهاي خوبي نيز ديده مي‌شود، اما عدم استفاده از عناصر گرافيكي ارزشمند و كارآمد، نبود عناصر هويت‌بخش كه نمايانگر هويت ايراني و چهره ملي نزد مخاطبان باشند، كاركرد تزييني كه به مستند كردن اخبار كمك نمي‌كند، نبود رابطه بين بود و نبود تصاوير و مستندات بصري و درست استفاده نكردن از رنگ و نوشتار در آثار گرافيكي بخش‌هاي خبري بررسي ‌شده از جمله نقاط ضعف به‌كارگيري عناصر گرافيكي در بخش‌هاي خبري ياد شده است.

News graphics can represent a large volume of information in a limited space with a high visual appeal, quick and easy understanding and great amount of objectivity and credibility. Despite of widely used this kind of graphics in worldʹs large media, it is used little in Iran. The main goal of this research is to examine and explain the application, characteristics and features of TV news graphics. This research aims to answer to “what is the application and characteristics of TV news graphics?” and “what is the strengths and weaknesses of news graphics in IRIB TV channels?” by the qualitative research method (typology and interview with experts ) and to study on graphic elements of a news of each 5 national channels (channel 1,2,3,4 and IRINN) and finally reached to this result that prevailing practices in the mentioned news for communication and transformation of news is speech and language. Although there are suitable ones among existing graphic works, there are also several weaknesses in using graphic elements in news including not use of worthy and efficient graphic elements, lack of identity elements that reflect Iranian identity and national figures, decorative function that gives no help to predicate news, no relation between images and visual documents and the improper use of color and text in news graphics.