طراحي و اعتباريابي ابزار ارزشيابي باليني مدرسان پرستاري (فرم دانشجو) در دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز

Development and Validation of an Instrument for Clinical Evaluation of Nursing Teachers (Student Form) in Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Iran

زمينه و هدف: براي انجام يك ارزشيابي صحيح ضروري است كه ابزارهاي مورد استفاده معتبر باشند و به طور دقيق و متناسب با جامعه پژوهش و رشته تخصصي تهيـه گردند. اين مطالعه با هدف تعيين معيارهاي معتبر و پايا جهت ارزشيابي باليني مدرسان پرستاري در دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز در سال تحصيلي 91-1390 انجام شد. روش كار: براي مطالعه توصيفي- اكتشافي حاضر ابتدا با جستجو در سايت‌هاي مختلف و بررسي متون قبلي، فرم اوليه ارزشيابي باليني شامل 60 گويه بر اساس مقياس ليكرت تدوين شد. روايي صوري ابزار با استفاده از نظرات دانشجويان، مدرسان پرستاري و استادان صاحب‌نظر رشته پرستاري و علوم تربيتي و روايي محتوايي بر پايه شاخص روايي Waltz و Bausell تعيين گرديد. روايي سازه ابزار نيز با استفاده از روش آماري تحليل عاملي اكتشافي تعيين شد. براي بررسي پايايي ابزار ضريب Cronbach´s alpha، دو نيمه كردن و بازآزمايي مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌ها: تحليل عاملي براي بررسي روايي سازه ابزار منجر به تعيين دو عامل، رفتارهاي آموزشي شامل 21 گويه با دامنه ضريب عاملي بين 788/0-633/0 و مقدار ارزش ويژه 059/20 و رفتارهاي حمايتي شامل 6 گويه و دامنه ضريب عاملي بين 799/0-629/0 و مقدار ارزش ويژه 915/1 شد. مقدار ضريب Cronbach´s alpha ابزار ارزشيابي باليني در كل برابر 95/0 تعيين گرديد. ضريب Cronbach´s alpha عامل اول 96/0 و عامل دوم برابر 85/0 بود. مقدار ضريب پايايي به روش دو نيمه‌سازي برابر 81/0 به دست آمد. در روش بازآزمايي نيز مقدار ضريب همبستگي Pearson برابر با 77/0 در سطح معني‌داري 001/0 > P محاسبه شد. ضريب همبستگي عوامل با سوال پاياني پرسش‌نامه «در مجموع استاد خود را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟» براي عامل اول 81/0 در سطح معني‌داري 001/0 > P و براي عامل دوم 72/0 در سطح معني‌داري 001/0 > P حاصل شد. نتيجه‌گيري: ابزار ارزشيابي باليني مدرسان پرستاري (فرم دانشجو) با 27 گويه شامل دو عامل رفتارهاي آموزشي با 21 گويه و رفتارهاي حمايتي با 6 گويه طراحي شد كه از روايي و پايايي خوبي برخوردار مي‌باشد. پيشنهاد مي‌شود اين ابزار توسط مسوولين ارزشيابي استادان در EDC (Education development center) جهت ارزشيابي مدرسان پرستاري دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز در بالين به كار گرفته شود.

Background & Objective: It is necessary for a correct evaluation to use valid instruments prepared exactly according to the study population and special field. This study aimed to determine valid and reliable criteria for clinical evaluation of nursing teacher in Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Iran. Methods: In this exploratory-descriptive study, reviewing different sites and literature, primary clinical evaluation form with 60 items based on the Likert scale was designed. Face validity of the instrument was determined based on studentsʹ, teachersʹ, and nursing and educating professorsʹ opinions and content validity was determined based on Waltz and Bausell index. Construct validity was determined by factor analysis. Also, reliability of instrument was determined by Cronbachʹs alpha coefficient, split-half coefficient and test-re-test. Results: Factor analysis to determine construct validity created two factors: educational behaviors factor with 21 phrases, factor coefficient of 0.633-0.788 and eigenvalues of 20.059; and supportive behaviors factor with 6 phrases, factor coefficient of 0.629-0.799 and eigenvalues of 1.915. Cronbachʹs alpha coefficient of clinical evaluation instrument was 0.95 totally, 0.96 for factor 1 and 0.85 for factor 2. Split-half coefficient was 0.81 and total Pearson correlation coefficient was 0.77 (P > 0.001). Pearson correlation coefficient of answers to final question "what do you evaluate your teacher finally?" was 0.81 for factor 1 (P > 0.001), and 0.72 for factor 2 (P > 0.001). Conclusion: Our instrument for clinical evaluation of nursing teachers (student form) was designed with two factors: educational behaviors factor with 21 phrases and suportive behaviors factor with 6 phrases and had a high degree of validity and reliability. We suggest this instrument can be used for clinical evaluation of nursing teachers in Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences.