بررسي رابطه الگوي تبادل رهبر-عضو و رفتار شهروندي سازماني: نقش واسطه اي توانمندسازي روان شناختي و تعهد سازماني

Investigation Relationship between Leader – Member Exchange and Organizational Citizenship Behavior: Mediating Role of Psychological Empowerment and Organizational Commitment

پژوهش حاضر با بررسي رابطه الگوي تبادل رهبر-عضو و رفتار شهروندي سازماني و نيز نقش واسطه اي توانمندسازي روان شناختي و تعهد سازماني انجام گرفت. نمونه آماري پژوهش حاضر 250 نفر از كاركنان شركت بهره برداري نفت و گاز مارون است كه به روش تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌هاي تبادل رهبر-عضو، توانمندسازي روان شناختي، تعهد سازماني و رفتار شهروندي سازماني است. داده ها از طريق روش مدل سازي معادلات ساختاري و بوت استرپ تحليل شد. تحليل هاي مدل سازي معادلات ساختاري برازندگي الگوي پيشنهادي را تدييد كرد. نتايج حاكي از اثر مثبت مستقيم الگوي تبادل رهبر-عضو بر رفتار شهروندي سازماني و اثر مثبت غيرمستقيم اين متغير از طريق توانمندسازي روان شناختي و تعهد سازماني بر رفتار شهروندي سازماني است. با توجه به نتايج به دست آمده يكي از روش هاي ترغيب كاركنان براي درگيري در رفتارهاي فرانقش و انجام رفتار شهروندي سازماني تقويت كيفيت ارتباطات رهبران و سرپرستان سازمان با كاركنان است.

The aim of this research is to investigate the relationship between Leader – member exchange and organizational citizenship behavior, and considering the mediating role of psychological empowerment and organizational commitment. The sample consisted of 250 employees of Marun Oil and Gas producing company who were selected by simple random sampling method. The instruments which used in this research were Leader – Member Exchange Scale (LMXS), Psychological Empowerment Scale (PES), Organizational Commitment Scale (OCS) and Organizational Citizenship Behavior Scale (OCBs). Data were analyzed using Structural Equation Modeling and bootstrap. Structural equation modeling analyses indicated that the proposed model fit the data properly. The results also supported the positive effect of leader– member exchange on organizational citizenship behavior, and positive indirect effect of leader– member exchange on organizational citizenship behavior through psychological empowerment and organizational commitment.