آزمون قيمت واحد در بازار دانه هاي روغني ايران نسبت به قيمت جهاني (مطالعه موردي: ذرت، سويا، پنبه)

The Law of One Price in Oilseed Markets of Iran in Relation with World Market Prices (Case of: Cotton, Maize, and Soybeans)

مطالعه حاضر به بررسي قانون قيمت واحد در بازار دانه هاي روغني ايران نسبت به قيمت جهاني با استفاده از داده هاي ساليانه قيمت سه محصول مهم كشور (پنبه، ذرت و سويا) از نظر كاربردهاي صنعتي و تغذيه اي در دوره 87-1371 اختصاص يافته است. اين تحقيق از آن جهت حايز اهميت است كه تاثير پذيري احتمالي قيمت هاي داخل از قيمت هاي جهاني را شناسايي و به درك دقيق تر الگوي نوسان قيمت هاي داخلي كمك خواهد نمود. تكنيك مورد استفاده نيز شامل روش هاي نوين اقتصاد سنجي سري هاي زماني (همگرايي و الگوهاي تصحيح خطا) مي باشد. مهمترين نتايج حاصل مويد وجود ارتباط بلند مدت ميان قيمت هاي داخلي و جهاني پنبه،ذرت و سويا مي باشد. به عبارت ديگر قانون قيمت واحد در مورد محصول پنبه، ذرت و سويا در سالهاي مورد بررسي به صورت معني داري پذيرفته مي شود. نتايج حاصل از برآورد الگوي بلند مدت در بازارهاي پنبه، ذرت و سويا نشان مي دهد كه به ترتيب در هر دوره زماني 98، 76 و 99 درصد از عدم تعادل هاي كوتاه مدت تصحيح خواهد شد. با توجه به تاييد وجود ارتباط بلند مدت ميان قيمت جهاني و داخلي سه محصول پنبه، ذرت و سويا از يك سو و جايگاه اين محصولات در كاربردهاي صنعتي و تغذيه اي، پيشنهاد مي شود به منظور اجتناب از بروز نوسان زياد در قيمت هاي داخلي، شرايط بازار جهاني بطور مستمر نظارت شده و با اتخاذ تدابير حمايتي لازم بويژه در زمينه سياست هاي تجاري، به عنوان مثال تعرفه هاي وارداتي پايدار، از حساسيت زياد قيمت داخلي به نوسان قيمت جهاني كاسته شود.

The Law of One Price (LOP) in oilseeds market of Iran (cotton, maize, and soybeans) is tested in the present study, using annual domestic data, and world prices for the period of 1992-2008. Modern time series econometric analysis methods, including co-integration and error correction model are made use of. The main results obtained from the study confirms an in the long- run relationship between domestic and world prices for cotton, maize and soybeans. The results of Estimated Error Correction Model for cotton, maize and soybeansʹ market show the respective figures of 0.98, 0.76, and 0.99 percent of disequilibrium will be corrected within every period. Monitoring of world cotton, maize and soybeansʹ markets and an adoption of appropriate trade policies to reduce the sensitive dependability of domestic prices to world market price changes are the main suggestions as based on the results obtained from this paper.