توليد علوفه و مصرف گونه Dactylis glomerata در سالهاي مختلف و ماههاي فصل چرا (مطالعه موردي: مراتع قره باغ استان آذربايجان غربي)

Determination of forage and consumption of Dactylis glomerata in different years and months of grazing season (Case study: Urmia-Garebagh rangelands)

هر يك از گونه‏هاي مرتعي در سالهاي مختلف و ماههاي فصل چرا توليد معيني دارد. دام چرنده نيز در هر مقطع از فصل چرا و سالهاي مختلف مقدار علوفه معيني مصرف مي كند. بدون شناخت خصوصيات توليدي گياهان و ميزان مصرف علوفه يك مرتع در طول دوره چرا، برنامه‏ريزي و مديريت مرتع و دام مقدور نمي‏باشد. به منظور بررسي توليد و ميزان مصرف علوفه گونه Dactylis glomerata توسط دام، مطالعه حاضر به مدت چهار سال (1389-1386) در مراتع منطقه قره‌باغ اروميه صورت گرفت. بدين منظور با شروع فصل چرا و ورود دام به مرتع، ميزان علوفه باقيمانده گونه از چراي دام، تا زمان خروج دام از مرتع با فواصل يك ماهه برداشت شده و از تفاضل آن از توليد در داخل قطعه محصور، ميزان مصرف از گونه تعيين شد. سرانجام به منظور تاثير سالهاي مورد مطالعه و ماههاي برداشت بر توليد و مصرف اين گونه ، داده ها در قالب طرح كاملاً تصادفي در سال مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه از نظر توليد و مصرف بين سالهاي مورد مطالعه اختلاف معني‌داري وجود ندارد، اما بين ماههاي مختلف به لحاظ آماري تفاوت معني‌داري وجود دارد (01/0 p > )، بطوريكه بيشترين توليد و مصرف در خرداد ماه صورت گرفته است، بطوركلي مي‌توان ميزان توليد در اين گونه را در همه ماهها وابسته عوامل محيطي و ميزان مصرف را وابسته به ميزان توليد دانست.

Each of the rangeland species has certain production in the months and years in different seasons. The feeder livestock at any stage of the grazing season consumed certain forage in terms of conditions and different races. Without understanding the production characteristics of plants and forage intake during the grazing period rangeland and livestock management is not feasible. To evaluate the vegetative and productive characteristics and forage consumption by livestock at different stages of Dactylis glomerata phenology, this experiment was carried out during four years in Urmia-Garebagh rangelands. Thus starting the grazing season and livestock entering, any remaining amount of forage grazing was harvested until a month intervals, and consumption rate was determined by subtraction between harvested forage and fenced plot forage. Finally, in order to study the effect of harvest months on the production and consumption of species under investigation in the study area, data were analyzed. ANOVA combined data showed that there is no significant difference between different years as production and consumption of this plant, but, there is significant differences statistically between different months (p < 0.01) so that the most production and consumption was in the June. Therefore, generally it can be known the rate of production in all months depended on environmental factors and the rate of consumption related to the production rate.