تعيين مهم‌ترين دسته‌هاي ريسك پروژه با در نظر گرفتن روابط علّت و معلولي ميان آنها در محيط فازي

Determining the Most Significant of Categories Project risks with Considering the Causal Relations between Them in the Fuzzy Environment

هر پروژه داراي ريسك‌هايي مي‌باشد و از آن جايي كه پيچيدگي‌هاي زيادي در پروژه‌هاي امروزي وجود دارند، شناسايي مهم‌ترين دسته‌هاي ريسك براي موفقيت و كارامدي پروژه‌ها نقش مهمي ايفا مي‌كند. اين پژوهش به‌دنبال تعيين مهم‌ترين ريسك‌ها در چارچوب ساختار شكست ريسك ويرايش چهارم راهنماي گستره دانش مديريت پروژه مي‌باشد كه قابليت تعميم به تمامي مواردي را كه در تعريف پروژه در سطح كشور مي‌گنجند، دارد. نظر به اينكه ريسك‌هاي پروژه داراي آثار متقابل بر يكديگر هستند با در نظر گرفتن اين روابط متقابل و علّت و معلولي براي تعيين مهم‌ترين دسته‌هاي ريسك پروژه براساس ساختار شكست ريسك ويرايش چهارم راهنماي گستره دانش مديريت پروژه از روش ديماتل بهره گرفته شد. هم‌چنين از نظريه مجموعه‌هاي فازي براي كسب نظرهاي ذهني خبرگان كه داراي تجربه و دانش كافي در سطح پروژه‌هاي كشور بودند، استفاده شد. نتايج پژوهش بيانگر اين بود كه دسته‌هاي ريسك «بيروني»، «فنّي»، «مديريت پروژه» و «سازماني» به ترتيب با اهميت‌ترين دسته‌هاي ريسك هستند و در مهم‌ترين دسته، يعني ريسك‌هاي «بيروني»، ريسك‌هاي متاثر از قوانين تنظيمي در دسته ريسك‌هاي «فنّي» ريسك‌هاي مرتبط به «فناوري»، در دسته ريسك‌هاي «مديريت پروژه» ريسك‌هاي مرتبط به «تخمين» و در دسته ريسك‌هاي «سازماني»، ريسك‌هاي مرتبط به «وابستگي‌هاي پروژه» در رتبه اول اهميت مي‌باشند.

Every project has many risks, and as there are many complexities in the today projects, recognizing the most important risks is essential for the projectsʹ success and efficiency. In this research, we tried to determine the most significant categories of project risks in the framework of risk breakdown structure of the 4th edition of Project Management Body of Knowledge Guide that can be generalized into all projects in Iran. With considering the dependencies and the interactive relations between the risks of projects, we used DEMATEL method to determine the most significant project risksʹ categories on the basis of risk breakdown structure of the 4th edition of Project Management Body of Knowledge Guide. Also the fuzzy set theory was applied to measure the subjective judgments of experts with rich expertise and knowledge in Iranian projects. The results revealed that "External", "Technical", "Project Management" and "Organizational" risks are significant in sequence. In the most important risksʹ category, which is "External", "Regulatory" risks. In "Technical", "Project Management", and in "Organizational" risks, "Technology", "Estimating" and "Project Dependencies" are the most important risks, respectively and should be paid more attention because they are in the first rank of importance.