تاثير برنامه ايمن‌سازي در برابر استرس بر كيفيت زندگي پرستاران شاغل در بخش روان

The Effect of Stress Inoculation Program on the Quality of Life of Nurses Working in Psychiatric Wards

زمينه و هدف: ساختار چند‌بعدي كيفيت زندگي باعث شده است تا عواملي چون استرس بر آن تاثير بگذارند. پرستاران شاغل در بخش‌هاي روانپزشكي سطح بالايي از استرس را در زندگي حرفه‌اي خود تجربه مي‌كنند؛ بنابراين استفاده از شيوه‌هاي پيشگيرانه و كارآمد مديريت استرس، ضروري به نظر مي‌رسد. هدف از اين مطالعه، تعيين تاثير برنامه ايمن‌سازي در برابر استرس بر كيفيت زندگي پرستاران شاغل در بخش روان مي‌باشد. روش بررسي: اين مطالعه يك پژوهش تجربي از نوع پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل بود. واحدهاي پژوهش را 60 نفر از پرستاران و بهياران شاغل در بيمارستان ابن‌سينا شهر مشهد تشكيل مي‌دادند كه بر اساس تخصيص تصادفي به 2 گروه مساوي تقسيم شدند. ابزارگردآوري داده‌ها، پرسشنامه كيفيت زندگي SF-36 بود كه در سه مرحله قبل از مداخله، پايان جلسه دوم و يك ماه بعد از مداخله تكميل شد. مداخله شامل برنامه ايمن‌سازي در برابر استرس، متشكل از كارگاه 2 روزه 8 ساعته به فاصله يك هفته بود كه براي گروه مداخله اجرا شد. تحليل داده ها با استفاده از آزمون هاي آماري كلموگروف-اسميرونوف و شپيروويلك، كاي اسكور، تي، آناليز واريانس با مقادير تكراري و فريدمن و SPSS نسخه 5/11 صورت گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد ميانگين نمره كيفيت زندگي كلي گروه ايمن‌سازي در برابر استرس، از 0/11±2/89 در مرحله قبل از مداخله به 1/11±4/97 در بعد از مداخله و 6/8±8/105 در مرحله پيگيري يك ماه بعد تغيير يافته است كه به طور معني‌داري بيشتر از گروه كنترل مي باشد (005/0 > p). در گروه كنترل نيز ميانگين نمره كيفيت زندگي كلي در مرحله بعد از مداخله و مرحله پيگيري يك ماه بعد به طور معني داري نسبت به مرحله قبل از مداخله كاهش يافت (001/0 > p). نتيجه‌گيري كلي: از آنجايي كه برنامه ايمن‌سازي در برابر استرس، شيوه‌اي موثر براي بهبود كيفيت زندگي پرستاران مي‌باشد، لذا پيشنهاد مي‌شود به منظور ارتقا كيفيت زندگي پرستاران و نيز بهبود كيفيت مراقبتها، مورد توجه مديران قرار گيرد.

Background & Aim: The multi dimensional construct of quality of life make it vulnerable to stress influence. Psychiatric Nurses experience high levels of occupational stress. So using preventive stress management programs would seem to be necessary. The aim of this study is to determine the effect of a Stress Inoculation Program on the quality of life of nurses working in psychiatric wards. Material &Methods: It was an experimental study with pre- post test design and control group. Sixty nurses and Healthcare workers, working in Ebne-Sina psychiatric hospital of Mashhad city were recruited and randomly assigned into two experimental (n=30) and control (n=30) groups. Quality of life questionnaire (SF-36) was used as data gathering scale in three stages (before intervention, at the end of second session and 1 month after intervention). The intervention included two sessions (each 8 hours) of stress Inoculation program that was carried out with a one weak interval. Data were analyzed by Kolmogrov-smirnov?Shapiro-wilk, ?2, t, Repeated Measures and Fridman tests using SPSS-PC (v. 11.5). Results: The findings revealed that the mean score of quality of life in experimental group in pre-intervention stage (89.2±11) have been increased to 97.4±11.1 after intervention and to 105±8.6 in the third stage (one month later) and it was significantly more than control group (P < .005). The quality of life of the control group significantly decreased in post intervention stage and one month later (P < .001). Conclusion: Regarding the effect of stress inoculation program on nurses’ quality of life, using this approach is recommended to managers of psychiatric wards