بررسي وضعيت حجامت در شهر قم و آگاهي افراد نسبت به قوانين آن

Status of Cupping in the City of Qom and Community Knowledge of its Rules

زمينه و هدف: حجامت از شاخه هاي طب مكمل براي درمان و پيشگيري از بيماري و از اركان مهم طب اسلامي و سنتي مي باشد. اين مطالعه با هدف تعيين وضعيت حجامت در شهر قم و آگاهي افراد نسبت به قوانين آن در سال 1390انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه توصيفي و مقطعي با روش نمونه گيري خوشه اي بر 400 نفر از افراد مراجعه كننده به مراكزحجامت شهر قم در سال 1390انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته اطلاعات دموگرافيك و مربوط به حجامت و آگاهي از قوانين آن جمع آوري و با استفاده از SPSS نسخه 18 و آمار توصيفي تجزيه و تحليل شد. يافته ها: سن اولين مراجعه اغلب افراد شركت كننده (5/31%) 30-20سالگي بود و 31% آن ها به همراه حجامت از گياه درماني هم استفاده مي كردند. شايع-ترين علت انجام حجامت حفظ سلامتي بود (3/43%) و 61% آنها به بيماري مزمن مبتلا بودند. 5/38% افراد سالانه يك بار براي حجامت مراجعه مي كردند و به ميزان زيادي (75/49%) از اثرات حجامت راضي بودند. 75/71% افراد دسترسي ساده به اين روش را مهمترين علت انتخاب حجامت و 00/58% افراد توصيه اطرافيان را شايع ترين راه آشنايي با اين روش درماني بيان كردند. افراد بيشتر (5/59%) بين دو كتف شان را حجامت مي كردند. اكثر افراد در مورد قوانين زماني انجام حجامت اطلاعات دقيقي نداشتند. 25/46 افراد درمورد استحمام بعد از حجامت اطلاعات صحيحي داشتند. 5/97% افراد بعد از حجامت دچار هيچ عارضه اي نشدند. نتيجه گيري كلي: با توجه به توصيه هاي موكد ديني بر انجام حجامت، ميزان بالاي رضايت افراد از حجامت و دسترسي آسان به آن، توصيه مي شود آموزش مردم توسط افراد حرفه اي در مورد آداب و قوانين حجامت، و مزاياي آن در پيشگيري و درمان بيماري ها مورد توجه قرار گيرد. انجام مطالعاتي در رابطه با تاثير حجامت بر بيماري هاي مختلف مثل دردهاي عضلاني، آسم و آلرژي توصيه مي شود.

Background and Aim: cupping as a branch of complementary medicine for treatment and prevention of disease is accounted as pillars of Islamic and traditional medicine. This study aimed to determine the status of cupping in the city of Qom and the community knowledge of its rules in 2011. Material & Methods: It was a descriptive, cross-sectional study. The sample- individuals referred to the cupping centers of Qom city in 2011 (n=400) - was recruited by cluster- systematic sampling. Data was collected using a researcher-made questionnaire and analyzed by descriptive statistics using SPSS-PC (v. 18). Results: Age at first visit for most part of the sample (31.5%) was 30-20 year old and 31% of them have been using herbal therapy along with cupping. The most common reason to perform cupping was for health (43.3%) and 61% of them suffered from chronic diseases. Among the sample, 38.5% had an annual visit for cupping and were very satisfied with the effects of cupping (49.75%). For 71.75% of the sample, easy access to cupping was the most important reason for its selection and for 58 % of participates others’ recommendations was the most common reason. The most common site of cupping was in scapular area (59.5%). Most of sample had no accurate information about the principles of cupping. Of the sample, 42.25% had correct information about bathing after cupping. No complications were seen after cupping for 97/5% of them. Conclusion: Regarding the corroborated religious recommendations about cupping, high satisfaction of people and its ease of access, educating people by professionals about the rules and mores of cupping and its advantages in the prevention and treatment of diseases is recommended. Future studies about the effect of cupping for various diseases, such as muscle pain, asthma and allergies are also recommended.