مدلول معجزه از ديدگاه قاضي عبدالجبار معتزلي و ريچارد سويين برن

Denotation of Miracles in the View of Qazi `Abd ul-Jabbar Mu`tazeli and Swinburne

در باب مدلول معجزه، ديدگاه‌هاي متفاوتي مطرح است؛ از اين ميان، وجود خدا و درستي تعاليم پيامبران نزد متالهان مسيحي و صدق ادعاي پيامبر ميان متكلمان مسلمان به‌عنوان مدلول‌هاي اصلي معجزه شناخته شده است. قاضي عبدالجبار معتزلي هرچند به مانند بيشتر انديشمندان مسلمان، صدق ادعاي پيامبر را مدلول اصلي معجزه مي‌داند، اما دلالت معجزه بر وجود خدا را نيز مي‌پذيرد كه براين‌اساس مي‌توان وي را نخستين متكلم مسلمان دانست كه برهان معجزه بر وجود خدا را ارايه نموده است. رويكرد عبدالجبار در بحث دلالت معجزه بر صدق ادعاي پيامبر و وجود خدا، شباهت‌هاي زيادي با ديدگاه‌هاي سويين برن دراين‌باره دارد؛ با اين تفاوت كه سويين برن معجزه را دال بر صدق تعاليم پيامبر نيز مي‌داند، اما عبدالجبار چنين دلالتي را تبعي مي‌داند. همساني و بعضاً برتري ديدگاه عبدالجبار نسبت به سويين برن ما را به پشتوانه عظيم، غني و همچنان ناشناخته كلام اسلامي رهنمون مي‌سازد.

There can be found different views on the denotation of miracles. For Muslim theologians, the Prophet`s claim and for Christian theologians, the existence of God and the teachings of prophets are main denotations of miracles. Though Qazi Abd ul-Jabbar like most Muslim scholars has known truthfulness of the Prophet`s claim as the main denotation of miracles, he agrees those knowing God`s existence as the denotation of miracles also. In this way, he may be considered the first Muslim theologian that has presented the proof of miracle for proving God`s existence. His view in the field, therefore, would be like that of Swinburne in many respects. Yet, Swinburne has counted the truthfulness of prophets` teachings as denotation of miracle also, while the Muslim scholar knows it as a secondary denotation for miracles. Such a resemblance would lead us to an unknown richness of Islamic theology.