ارزيابي ميزان باقي مانده سموم اورگانو فسفره در برنج توليدي شهرستان آمل در شمال ايران

Measuring Organophosphorus Insecticide Residue in Rice Produced in Amol, North of Iran

سابقه و هدف: حشره كش هاي ارگانوفسفره از جمله ديازينون و دورسبان در كشاورزي براي از بين بردن انواع آفات مزارع برنج مورد استفاده قرار مي گيرند كه به علت پايداري و نيمه عمر بالا، اين سموم مي توانند در محصول برنج باقي مانده داشته و عوارض مختلف را پس از مصرف در انسان ايجاد نمايند. لذا با توجه به ميزان مصرف اين دسته از سموم در استان مازندران كه قطب توليد برنج در ايران مي باشد اين بررسي مقطعي بر روي باقي مانده اين سموم در برنج طارم و رقم پر محصول خزر توليدي شهرستان آمل در استان مازندران به عمل آمده است مواد و روش ها: نمونه هاي برنج از دو رقم قيد شده بر اساس مناطق جغرافيايي در شهرستان آمل به تعداد 24 نمونه هگزان استخراج اين سموم -n مركب و مخلوط تهيه گرديد و پس از پوست كندن، نمونه ها آرد شده و توسط حلال آلي از نمونه هاي صورت گرفته و سپس توسط روش تقطير در خلا تغليظ شده و در نهايت با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي مورد سنجش كمي قرار گرفته و سپس ميانگين هر سم در نوع برنج در هر منطقه محاسبه MS گازي مجهز به آشكارساز به عنوان معني دار در نظر گرفته شده است. p < 0/ گرديده و توسط روش آناليز واريانس ها مورد ارزيابي آماري قرار گرفته و 05 يافته ها: از نتايج حاصل از اين تحقيق مشخص گرديد كه تقريباً تمامي نمونه ها داراي باقي مانده دو سم ديازينون و دوراسبان هستند ولي به جز نمونه طارم منطقه غرب شهرستان آمل، ساير نمونه ها در محدوده نرمال غلظت باقيمانده دو سم فسفره ديازينون و دوراسبان مي باشند ولي نمونه طارم منطقه غرب داراي ميزان بالاتر از حد مجاز استاندارد سم ديازينون تعيين شده توسط سازمان جهاني بهداشت مي باشد. استنتاج: نتايج مطالعه حاضر بيان مي كند كه سموم ديازينون و دوراسبان درتمامي نمونه هاي مورد بررسي در اين و مصرف برنج در سبد (ppb حداكثر 15 ) WHO تحقيق يافت شده است و با توجه به حد مجاز اين دو سم طبق استاندارد غذايي اغلب مردم منطقه و صادرات به ساير شهرستان هاي همجوار و ديگر استان ها، اين مشكل م ي توانند تهديدي براي مصرف كننده ها باشد.

Background and purpose: Organophosphorous insecticides are chemical substances that are widely used against plant pests and diseases. Their excessive use/misuse especially in developing countries creasts serious health problem. Mazandaran province uses these insecticides in a large volume and this study aimed to investigate the level of organophosphorus insecticide residue in Tarom and Khazar rice produced in Amol, north of Iran. Materials and methods: Determination of organophosphore insecticide (Diazinon, Durasban, Malation) residues in 24 rice samples were performed through Gas chromatography (GC-MS) method. The extraction process was done using n-hexane. In this study, the pesticide residue levels were determined as ppb. All results were statistically analyzed using one way-ANOVA and student t-test. Then Tukey-post test was applied to compare the pesticides residue levels found in the samples (P < 0.05). Results: The results indicated that all rice samples contained Diazinon and Durasban pesticides. The samples collected from western region of Amol showed that the pesticide residues were higher than the standard levels. Conclusion: This study found high level of Diazinon and Durasban pesticides in all samples. Rice is widely used in the studied region and throughout Iran, therefore, elevating levels of pesticides in rice is a major threat to people’s health which requires serious planning.