فراتحليل مقايسه اثربخشي مداخلات روانشناختي و دارو درماني بر كاهش سردردهاي ميگرني و تنشي (ايران 1379-1390)

Meta-analysis of the Comparison between the Effect of Psychological Intervention and Medical Treatment on Reduction of Migraine and Tension Headaches

زمينه و هدف: در سال‏هاي اخير، متخصصان در زمينه سردردهاي ميگرني و تنشي به دنبال سنجش و مقايسه اعتبار و كارايي مداخلات روانشناختي و درمان دارويي بوده اند. در اين خصوص فراتحليل با يكپارچه كردن نتايج حاصل از انجام تحقيقات مختلف، ميزان اندازه اثر روش درمان را مشخص مي نمايد. پژوهش حاضر نيز بر آن است تا با استفاده از الگوي پژوهشي فراتحليل، ميزان اثرگذاري مداخلات روانشناختي و دارو درماني را بر كاهش نشانه‏هاي اختلال سردردهاي ميگرني و تنشي مورد بررسي قرار دهد. روش: بدين منظور از بين 45 پژوهش، 21 پژوهش كه از لحاظ روش شناسي مورد قبول بودند، انتخاب و فراتحليل بر روي آنها انجام گرفت. ابزار پژوهش عبارت از چك ليست فراتحليل بود. يافته‏هاي پژوهش نشان داد كه: ميزان اندازه اثر مداخلات روانشناختي بر كاهش نشان‏هاي سردردهاي ميگرني و تنشي 64/0 بود (01/0p?). همچنين نتايج پژوهش نشان داد كه ميزان اندازه اثر مداخلات دارويي بر كاهش نشانه هاي سردرد هاي ميگرني و تنشي 33/0 بود (01/0p?). نتيجه‏گيري پژوهش نشان داد كه ميزان اندازه اثر درمان‏هاي روانشناختي بر كاهش علايم اختلال ميگرن مطابق جدول تفسير اندازه كوهن در حد بالا و ميزان اندازه اثر مداخلات دارو درماني بر كاهش علايم اختلال ميگرن مطابق جدول تفسير اندازه كوهن در حد متوسط است.

In recent years, experts have been seeking to evaluate and compare the validity and efficiency of psychological interventions and medical treatment in migraine and tension headaches. In this regard, meta-analysis determines the effect of the type of treatment by unifying the results gained from different studies. The present research aims at examining the effectiveness of the said two types of treatments on reducing the symptoms of migraine and tension headaches using meta-analysis research pattern. For this purpose, 21 studies out of 45 studies acceptable in terms of methodology are selected and meta-analysis was conducted on them. The research instrument is the meta-analysis checklist. The findings show that the effect size of psychological intervention on decreasing the symptoms of migraine and tension headaches is 0.64 (p?0.01). The effect size of medical treatment turns out to be 0.33 (p?0.01). It can therefore be concluded that the effect size of psychological intervention is large and that of the medical treatment is medium according to Cohen’s effect size table.