فرايند طراحي فضاي شهري بر مبناي اصول زيبايي شناختي ايراني - اسلامي (نمونه موردي ميدان وحدت اسلامي تهران)

Process of urban space design based on principles of Islamic and Iranian aesthetics (Case Study: Vahdat Eslami sq. Tehran)

فضاهاي شهري به عنوان يكي از اركان هويت ساز شهرهاي ايراني، در طول ساليان متمادي تحت تاثير آموزه?ها و الگوهاي فكري و هنري اسلام شكل گرفته و زمينه را براي مشاركت و تعامل مردم فراهم نموده بود. ليكن در عصر حاضر، با تغيير و تحوّل در عرصه معماري و شهرسازي، فرآيند طرّاحي و خلق فضاي شهري به افول گراييده و نقشي معيوب يا ناقص از هويّت ملّي و فرهنگ ايراني ـ اسلامي را تبيين مي?نمايد. بخشي از اين مساله به دليل بي?توجّهي به اصول و معيارهاي طرّاحي و بخش ديگر به دليل عدم تطابق اصول و معيارها با شرايط فرهنگي روز است. اين مسايل در طرّاحي فضاي شهري به عدم اعتبار و اصالت طرح، منجر گرديده است. در اين پژوهش، با هدف به?كارگيري اصول طرّاحي به منظور تجلّي زيبايي در نمونه مورد مطالعه (ميدان وحدت اسلامي)، نخست به تعاريف و مباني نظري مرتبط با موضوع پژوهش پرداخته و سپس بر اساس شناخت وضع موجود، به كمك روش?هاي جمع?آوري اطلاعات و فرآيند طرّاحي فضاي شهري، سناريويي بهينه پيشنهاد شده است. مباني نظري شامل بهره?گيري از جايگاه و اهميّت زيبايي در قرآن كريم و حركت در چارچوب زيبايي?شناسانه اين كتاب شريف در طرّاحي فضاهاي شهريست؛ بدين ترتيب در راستاي فرآيند مي?توان پس از تدوين چشم انداز، اهداف، راهبردها و رهنمود?ها، در اين ميدان به فضايي منسجم و پيوسته با حفظ هويّت و فرهنگ ايراني اسلامي وكيفيت هاي زيبايي شناختي، انسان مداري، حضورپذيري و ... نايل گرديد.

Urban spaces as one of the pillars of the identity of Iranian cities, for many years have been shaped inducing by the artistic patterns and teachings of Islam’s intellectual and provided areas for public participation and interaction. But in this era of change in the field of architecture and urban planning, the process of urban space design and creation of urban space has been diminished and will be explained faulty and/or incomplete role of national identity and Islamic and Iranian culture. Part of this is due to the neglect of the principles and design criteria and other is due to the mismatch of measures and principals with the cultural conditions of the day. The issues have led to non-validity and lack of originality of design in urban design project. This study aims to apply the design principles to the aesthetic expression in the studied sample (Islamic Unity Square), first, to provide the relevant definitions and theoretical basis of the study and then, proposed an optimal scenario based on existing knowledge by assist of data collection methods and design process of urban space. Theoretical basis are included utilization of status and importance of the aesthetic in the Quran and move within the aesthetic frameworks of the Quran in the context of urban design; in line with this process after formulated the vision, goals, strategies and guidelines, it have been reached to a spatial coherent and continuous in this field keeping Iranian and Islamic identity and culture and aesthetic quality, people-oriented, and the presence ability and….