رابطه بين مولفه هاي مذهبي- معنوي با سلامت روان و اميد به آينده در كاركنان بيمارستان‌هاي دولتي شيراز

Relationship between Religious / Spiritual Components, Mental Health and Hope for the Future in Hospital Staff of Shiraz Public Hospitals

زمينه و هدف: معنويت و مولفه هاي آن به دليل تاثير بر سازه هاي روانشناختي و قابليت اثرگذاري بر عملكردهاي سازماني در سال هاي اخير مورد توجه محققين قرار گرفته است. هدف اصلي اين پژوهش تعيين رابطه بين مولفه هاي مذهبي/ معنوي با سلامت روان و اميد به آينده در كاركنان بيمارستان است. روش بررسي: پژوهش حاضر يك پژوهش مقطعي- همبستگي بود كه جامعه آماري را كاركنان بيمارستانهاي دولتي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي شيراز (4000 نفر) در پاييز 1389 تشكيل دادند كه از بين آنها 250 نفر به روش تصادفي ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه اميد به آينده ، سلامت روان و همچنين ابعاد هاي مذهبي – معنوي شامل پنج مولفه (بهزيستي وجودي، انگيزه پرستش و سازگاري، تعالي معنوي، حمايت مذهبي و اعمال و نگرش مذهبي) جمع آوري و از طريق ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون گام به گام با استفاده از SPSS نسخه 18 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: بين مولفه هاي بهزيستي وجودي با اميد به آينده، انگيزه پرستش و سازگاري با اميد به آينده و سلامت روان با اميد به آينده رابطه معناداري وجود داشت(01/0P < ). همچنين تمام مولفه هاي مذهبي- معنوي داراي همبستگي معناداري با سلامت روان بودند(01/0P < ). نتايج تحليل رگرسيون گام به گام نيز حاكي از آن بود كه در گام اول انگيزه پرستش با ضريب تعيين 5 درصد، در گام دوم انگيزه پرستش همراه با سلامت روان با ضريب تعيين 4/6 درصدي، در گام سوم انگيزه پرستش همراه با سلامت روان و بهزيستي وجودي با ضريب تعيين 1/9 درصدي و در گام چهارم تركيب انگيزه پرستش همراه با بهزيستي وجودي با ضريب تعيين 9/8 درصدي با اميد به آينده داراي رابطه چندگانه معنادار هستند. نتيجه گيري كلي: شواهد به دست آمده در اين پژوهش حاكي از آن است كه انگيزه پرستش همراه با بهزيستي وجودي به ترتيب مهمترين ابعاد مذهبي- معنوي هستند كه به همراه سلامت روان بر اميد به آينده موثرند.

Background & Aims: Spirituality and its components due to their effect on psychological constructs and their potential influence on organizational performance have been the researchers’ concerns in recent years. This study aims to determine the relationship between the religious / spiritual components with mental health and hope for the future in hospital staff. Material & Methods: It was a cross-sectional study. The study population were public hospitals’ staff of Shiraz University of Medical Sciences (n=4000) from whom 250 were recruited by simple random sampling during 2010. Data was collected by three questionnaires including hope for the future, mental health and components of religion / spirituality (including existential well-being, motivation, devotion & coping, spiritual transcendence, religious support, religious attitudes & practices) and analyzed by Pearson Correlation and Stepwise regression using SPSS-PC (v. 18). Results: There were significant relationships between Existential Well-Being and Hope for the Future, Motivation, Devotion & Coping and Hope for the Future, and Mental Health and Hope for the Future (P < 0/01). Also, all religious / spiritual components had significant correlations with mental health (P < 0/01). Stepwise regression analysis showed that there are significant relationships between hope for the future and Motivation, Devotion and Coping with variance of 5% in the first step; between hope for the future Motivation, Devotion and Coping with Mental Health with variance of 6/4% in the second step, between hope for the future and Motivation, Devotion and Coping with Mental Health and Existential Well-Being with variance of 9/1% in the third step; and between hope for the future and the combination of Motivation, Devotion and Coping and Existential Well-Being with variance of 8/9% in the fourth step. Conclusion: The findings indicated that Motivation, Devotion and Coping, and Existential Well-Being were respectively the most important religious-spiritual components which along with mental health affect hope for the future in the hospital staff.