تاثير دهان شويه با محلول كلرهگزيدين بر ابتلا به پنوموني ناشي از دستگاه تهويه مكانيكي

Evaluating the Effect of Mouth Washing with Chlorhexidine on the Ventilator Associated Pneumonia

زمينه و هدف: از مهم ترين عفونت هاي بيمارستاني كه با افزايش مرگ و مير، طول مدت بستري و هزينه هاي درماني يكي از عمده ترين مشكلات در بيماران بستري در بخش هاي مراقبت هاي ويژه را تشكيل مي دهد، پنوموني ناشي از تهويه مكانيكي است. هدف از اين مطالعه، تعيين تاثير دهان شويه كلرهگزيدين 12/0 درصد بر ابتلا به پنوموني ناشي از تهويه مكانيكي است. روش بررسي: اين مطالعه يك كارآزمايي باليني بوده كه در طي يك دوره نه ماهه از ارديبهشت 1390 لغايت دي ماه 1390 بر 130 بيمار بستري در بخش هاي مراقبت ويژه يكي از بيمارستان هاي آموزشي درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام گرفت. نمونه ها با توجه به معيار ورود به پژوهش به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شده و پس از همگون سازي متغيرها در دو گروه كنترل و مداخله قرار گرفتند. در گروه مداخله سه بار در روز دهان شويه با كلرهگزيدين 12/0 درصد و در گروه كنترل سه بار در روز دهان شويه با محلول سرم نمكي صورت گرفت. براي تشخيص پنوموني از نسخه معيار باليني پنوموني استفاده شد. جهت تحليل داده ها از آزمون هاي مجذور كاي، دقيق فيشر و آزمون تي در SPSS نسخه 16 استفاده شد. يافته ها: يافته ها نشان داد كه ميزان ابتلا به پنوموني به طور كلي 1/23 درصد بوده كه در گروه مداخله 5/18 درصد و در گروه كنترل 7/27 درصد نمونه دچار پنوموني شدند. با استفاده از آزمون مجذور كاي نشان داده شد كه اختلاف معني داري بين دو گروه از اين نظر وجود ندارد (05/0 < P). در اين مطالعه اسينتوباكتر بوماني فراوان ترين باكتري جدا شده از اين بيماران بود و پس از آن گونه هاي سودوموناس آيروژينوس، كلبسيلا و ايكولاي قرار داشتند. نتيجه گيري كلي: ابتلا به پنوموني ناشي از تهويه مكانيكي در افرادي كه با كلرهگزيدين 12/0 درصد دهانشويه مي‌شدند با گروهي كه با محلول سرم نمكي دهانشويه مي شدند، تفاوتي نداشت و همچنين در نوع ميكروب جدا شده از افراد مبتلا به پنوموني نيز در دو گروه تفاوتي ديده نشد، لذا مطالعات تكميلي با غلظت هاي بالاتر توصيه مي شود.

Background & Aim: One of the most important hospital infections which lead to more mortality, duration of hospitalization, and health care costs is ventilator-associated pneumonia. The purpose of this study was to determine the effect of 12% chlorhexidine mouthwash on the frequency of ventilator-associated pneumonia in patients hospitalized in ICU. Material & Methodos: It was a clinical trial which was done on 130 patients under ventilation and hospitalized in ICU. The study was conducted during a nine-month period from May 2011 to January 2012 in one of the medical teaching hospitals affiliated with Tehran University of Medical Sciences. The sample was first selected by convenience sampling and then was assigned to either experimental or control group by minimization. The experimental and control group received 12% chlorhexidine and serum soluble salt mouthwash three times per day respectively. Pneumonia clinical version was used to diagnose pneumonia. Data was analyzed by Chi-square tests, Fisher exact test, and T test using SPSS-PC (v.16). Results: Findings showed that the frequency of pneumonia was 23/1% in total which 18/5% was observed in experimental group and 27/7% in control group. Chi-square test showed that there was no significant difference between experimental and control groups (p > 0/05). The most common bacteria isolated from the patients were Acinetobacter baumannii, Pseudomonas aeruginosa, Kelebsiella and Ecoli respectively. Conclusion: Frequency of pneumonia was not significantly different between the patients who received mouth wash with 12% chlorhexidine and those with saline. There was also no difference between the isolated bacteria from the two groups. Therefore, further studies with higher concentrations of chlorhexidine are needed.