نقش وضعيت هموديناميك و اكسيژن خون در بروز زخم فشاري در بيماران تحت تهويه مكانيكي

The Role of Hemodynamic Status and the Level of Oxygenation in the Development of Pressure Ulcer in Mechanically Ventilated Patients

زمينه و هدف: عليرغم پيشرفت هاي سيستم بهداشتي-درماني و هزينه هاي روزافزون پيشگيري از زخم فشاري، تعداد مبتلايان به زخم فشاري در بيماران بخش هاي ويژه رو به افزايش است. پژوهش حاضر با هدف تعيين ارتباط وضعيت هموديناميك و اكسيژن خون با بروز زخم فشاري در بيماران تحت تهويه مكانيكي در بخش هاي مراقبت ويژه صورت گرفت. روش بررسي: اين مطالعه همبستگي از نوع طولي بود كه ارتباط بروز زخم فشاري در طول مدت بستري را با سايرمتغيرهاي اصلي پژوهش مورد بررسي قرار داد. جامعه پژوهش را بيماران تحت تهويه مكانيكي بستري در بخش هاي مراقبت ويژه تشكيل دادند. 120 بيمار با روش نمونه گيري مستمر انتخاب شدند. نمونه گيري از بهمن 1390 تا مرداد1391 ادامه داشت. ابزار گردآوري داده ها شامل اطلاعات جمعيت شناختي، ابزار برادن، فرم اطلاعات باليني در خصوص وضعيت هموديناميك و اكسيژن خون و چك ليست مشاهده روزانه پوست بيمار بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 17 و آزمون هاي تي مستقل، كاي اسكوير و آناليز رگرسيون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: در 8/35 درصد از بيماران زخم فشاري درجه يك ايجاد شد. بر اساس نتايج آناليز رگرسيون لجستيك بين متغيرهاي مربوط به وضعيت هموديناميك و اكسيژن خون با ايجاد زخم فشاري ارتباط معناداري ديده نشد. با اينحال طول مدت تهويه مكانيكي، سن و سطح هوشياري بيشترين سهم را در ايجاد زخم فشاري داشتند(001.0P < ). نتيجه گيري كلي: بيماران تحت تهويه مكانيكي از شانس نسبتا بالايي براي بروز زخم فشاري برخوردار هستند و لازم است پرستاران مراقبت كننده از اين بيماران اقدامات پيشگيري را در مورد اين بيماران مورد توجه قرار دهند. بررسي ارتباط ساير متغيرهاي مداخله گر در اين رابطه پيشنهاد مي شود.

Background and Aim: Despite of developments in healthcare systems and ongoing investments to prevent pressure ulcers, it still remains as a major problem particularly in critical care units. This study aimed to investigate the relationship between the level of oxygenation and hemodynamic status in the occurrence of pressure ulcer in mechanically ventilated patients. Material& Methods: It was a correlational and longitudinal study. The study population included 120 mechanically ventilated patients admitted to critical care units of one of the hospitals affiliated to Tehran University of Medical Sciences in Tehran-Iran. The subjects were selected through consecutive sampling method from February 2012 to August 2012. Hemodynamic and oxygenation data were collected using the patients’ records and observation sheets. Patients’ skin was daily assessed for developing pressure ulcers. Pressure sore risk factors were assessed by Braden Scale. Collected data were imported into SPSS-PC (v.17) and analyzed using independent t-test, chi-square and logistic regression. Results: pressure ulcers of stage I were developed in 35.8% of the subjects. There was no significant linear correlation between hemodynamic and oxygenation variables and the development of pressure ulcers. However there was a significant relationship between the development of pressure ulcers and the duration of mechanical ventilation, patients’ age and the level of consciousness (P < 0.001). Conclusions: Patients under mechanical ventilation have more chance for developing pressure ulcers and nurses should apply preventing masseurs as soon as possible for such patients. Investigating the role of other variables in the development of pressure ulcers in these patients is recommended.