مراقبت دارويي: تحليل مفهوم به روش تكاملي راجرز

Pharmaceutical Care: a Concept Analysis using Rodgersʹʹ Evolutionary Method

زمينه و هدف: مفهوم مراقبت دارويي با تعاريف متعدد در ادبيات علوم مختلف مراقبت سلامت از جمله داروشناسي و دارودرماني مطرح شده است ولي در متون پرستاري اين مفهوم مصطلح نبوده و به كار گرفته نمي شود. لذا اين پژوهش به منظور تحليل مفهوم مراقبت دارويي در جهت روشن شدن هرچه بيشتر اين مفهوم در پرستاري با شناسايي محدوده هاي مورد توافق آن در دو ديسيپلين پرستاري و داروسازي و تعيين ويژگي ها، پيشايندها و پيامدهاي آن صورت گرفته است. روش بررسي: در اين مطالعه از رويكرد تكاملي تحليل مفهوم راجرز استفاده شده است .منابع تحليل، پايگاههاي اطلاعاتي sciencedirect، springer و Google scholar بودند. معيارهاي اصلي جهت ورود، متون منتشر شده به زبان انگليسي در محدوده سال هاي 1990 تا 2011 ميلادي بود. جهت جستجو از كليد واژه هاي Pharmaceutical Care وPharmaceutical service در «عنوان» متون استفاده گرديد. در مجموع از 932 مورد متن، 197 مورد، كه مشتمل بر واژه ي اصلي مطالعه بودند انتخاب و سپس 20 درصد آنها يعني 40 مورد متن مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها: در اين مطالعه، ويژگي هاي مفهوم مراقبت دارويي در دو بعد مهارت تخصصي (با 5 ويژگي مشتمل بر شناسايي مشكلات دارويي، حل مسايل دارويي، معالجه و ارايه مراقبت تسكيني، مشاهده مستمر نتايج كوتاه مدت درمان و بررسي نسخه) و مهارت ارتباطي (با 4 ويژگي: مشاوره با بيمار، تعهد عاطفي نسبت به رفاه بيماران، همكاري با تيم مراقبت سلامتي با يكديگر و توجه به وضعيت پزشكي بيمار) شناسايي شد. پيشايندها شامل عوامل حرفه اي و سازماني بوده و پيامدهاي مفهوم مشتمل بر چهار پيامد (درماني، اقتصادي، اطلاعاتي و كيفي) بودند. نتيجه گيري كلي: يافته هاي اين مطالعه نشان مي دهد كه مراقبت دارويي جنبه اي مهم از عملكرد باليني و مراقبتي پرستاري است كه اگر چه بطور مجزا مورد توجه قرار نمي گيرد ولي بعنوان جزيي از مراقبت كلي بيمار مطرح و مورد كاربرد است.

Background & Aim: The concept of pharmaceutical care has been used and discussed with multiple definitions in the literature related to health care sciences and especially in pharmacology and pharmacotherapy. However, the use of this concept is not common in the nursing literature and it has not currently been used. This study has been done to analysis the concept of pharmaceutical care in order to clarify areas of agreement of this concept in nursing and pharmacology disciplines and identifying its attributes, antecedents and consequences. Material & Methods: Rodgersʹ evolutionary method of concept analysis was used to clarify the meaning of Pharmaceutical care. Data bases of Sciencedirect, Springer and Google scholar were searched to retrieve the related literature. The main criteria for entry were, the literature published in English language in the disciplines of nursing and health care sciences. Literature search was limited to 1990-2011 with the keywords of "Pharmaceutical care" and "Pharmaceutical service" in the title of texts. The initial search resulted in 932 texts, 197 of them deemed relevant to our analysis. Then 40 texts (20 percent of those) were selected and reviewed. Results: In this study, the attributes of pharmaceutical care were identified in two categories of specialized skills and communication skills. Specialized skills included five attributes including the identification of drug problems, resolving the drug problems, treatment and palliative care, monitoring short-term results of treatment and reviewing proportionality of prescription for each patient. The communication skills included four attributes of consultation with the patient, emotional commitment to the welfare of patients, collaboration with the health care team and attention to the patientʹs medical condition. The antecedents included professional and organizational factors, and the consequences were health care, economic, informational and qualitative outcomes. Conclusion: The findings show that in spite of failure to use the concept of pharmaceutical care in nursing literature independently, it is a significant aspect of clinical practice and overall patient care.