انديشه و سيره سياسي امام رضا (ع)

Imam Rezaʹʹs Political Thought and Conduct

شناسايي انديشه و سيره سياسي هر فرد، علاوه بر آنكه نمايانگر باورها و نقش آفريني آنها در تعيين رفتار سياسي است، نشانگر درك درست وي از ساختار سياسي جامعه نيز هست. اهميت اين موضوع، زماني دوچندان است كه يك شخص با توجه به جايگاه علمي، معنوي و اجتماعي، و جريان هاي فكري و سياسي عصر خويش، به تحليل ساختار سياسي پرداخته و متناسب با آن با تكيه بر اصول اعتقادي خويش، به ارايه رفتار متناسب با وضعيت سياسي بپردازد. با توجه به وضعيت ويژه حاكميت بني عباس و تلاش آنان در كنترل رفتار سياسي شيعيان و ايمّه اطهار عليهم السلام، اين نوشتار با روش تحليلي ـ توصيفي به بررسي انديشه و رفتار سياسي امام رضا عليه السلام در مقابل رفتارهاي سياسي بني عباس پرداخته است. از يافته هاي مهم اين پژوهش، مي توان به تلاش امام براي برون رفت شيعه از فضاي تقيه به صورت مقطعي، طرح مسيله امامت توسط امام و تبيين عدم مشروعيت سياسي خلفاي عباسي اشاره كرد.

Expounding a personʹs political thought and conduct can contribute to the acquaintance with his beliefs and his role in determining political behavior and also to his good understanding of the political structure of the society. The importance of this issue will increase if one analyzes the political structure in the framework of the scientific, spiritual and social position and intellectual- political trends of his time and takes a proper attitude to the political position on the basis of his own doctrinal principles of faith. Given the particular conditions of the rule of Banu ʹAbbas and their attempts to control Shias and infallible Imamsʹ political activities, the present paper, using a descriptive analytical method, studies Imam Rezaʹs political thought and conduct vis-à-vis Banu Abbasʹs political behavior. Among the important research findings which are worth mentioning are: Imam Rezaʹs attempt to take Shias out of the circle of dissimulation temporarily, highlight the issue of Imamate and expose the political illegitimacy of ʹAbbasid Caliphs.